Landbouweconoom Roel Jongeneel: ‘Doelsturing is geen vrijheid, blijheid’

‘De omslag in beleid van algemene middelvoorschriften naar bedrijfsspecifieke doelsturing is een goede ontwikkeling. Maar doelsturing is beslist geen vrijheid, blijheid.’

Dit zegt Roel Jongeneel, docent en onderzoeker agrarische economie en plattelandsbeleid bij Wageningen Universiteit en Research in een interview in de maartedities van Veeteelt en VeeteeltVlees.

Met doelsturing niet alles opgelost

‘Om de wettelijk vastgelegde sectordoelen te kunnen halen, zullen bedrijfsspecifieke doelen ambitieus moeten zijn’, stelt de landbouweconoom. ‘Dat zal ook echt wat van boeren vragen. En wie denkt dat met de invoering van doelsturing alle problemen kunnen worden opgelost, zal bedrogen uitkomen. Naast doelsturing zullen generieke middelvoorschriften nodig blijven, omdat doelsturing niet altijd mogelijk is. Of omdat doelsturing voor sommige gebieden, denk aan de directe omgeving van Natura 2000-gebieden, niet genoeg oplevert’, legt Jongeneel uit.

Doelen niet zomaar haalbaar

Discussies over doelsturing blijven tot nu toe erg algemeen. Daarom maakte Jongeneel samen met drie collega-hoogleraren uit Wageningen een rapport, waarin ze beschrijven wat bedrijfsspecifieke doelsturing in de praktijk kan betekenen. ‘Minister Wiersma zegt dat ze wil werken aan “haalbare doelstellingen”, stelt de landbouweconoom vast. ‘Maar dat is niet het eerlijke verhaal. Wij hebben berekend wat toewerken naar de wettelijke doelen gaat betekenen voor de doelen voor individuele bedrijven voor bijvoorbeeld de uitstoot van ammoniak en broeikasgassen en het stikstofbodemoverschot. Het is zeker niet zo dat alle veehouders zonder veel moeite aan deze doelen kunnen voldoen. En een deel van de bedrijven zal de doelen niet halen met enkel managementaanpassingen.’

Meer vaart gewenst

Jongeneel is blij met de plannen van de minister voor de invoering van doelsturing. Maar ze zou wat hem betreft best wat voortvarender te werk mogen gaan. ‘Invoering van doelsturing is niet van vandaag op morgen geregeld’, waarschuwt de hoogleraar. ‘Als we wachten tot alles volledig klaar is, gaat kostbare tijd verloren. Tijd die we eigenlijk niet meer hebben, gezien de grote opgaven voor veehouderij. Het ministerie zou doelsturing geleidelijk kunnen invoeren en op korte termijn al  met bepaalde vormen aan de slag kunnen gaan’, vindt hij. ‘Boeren willen wel. Zie de grote belangstelling voor deelname aan de ecoregelingen. Daar zitten al elementen van doelsturing in.’

Het volledige interview met Roel Jongeneel, waarin hij ook ingaat op het toekomstperspectief voor de veehouderij in Nederland en Vlaanderen, is te lezen in de maartnummers van Veeteelt en VeeteeltVlees, die afgelopen week zijn verschenen.