Minister Wiersma schrapte ‘transitie’ uit alle stukken

Doelsturing stond centraal in de toespraak die minister Wiersma van het ministerie van LVVN gisteren gaf op de Agrarische Jongerendag in Barneveld. ‘Ik wil een omslag maken naar een systeem dat duidelijkheid geeft voor de lange termijn’, stelde ze.
Volgens minister Wiersma moeten we naar minder wet- en regelgeving toe. Die tendens naar een eenvoudiger beleid ziet ze in Europa ook. Een systeem van doelsturing kan daar volgens haar de oplossing voor zijn. Een bedrijf kan dan binnen kaders eigen keuzes maken. ‘Zolang een boer volgens bepaalde randvoorwaarden onderneemt, is het goed.’ Het woord transitie schrapte minister Wiersma uit alle beleidsstukken. ‘Transitie gaat van het ene naar het andere uiterste. Ik heb het liever over ontwikkeling en doorontwikkeling.’
Veel energie en veranderkracht in de sector
Hoewel de minister merkt dat het toekomstperspectief, zeker voor de oudere generatie, lijkt weg te zijn, ziet ze veel energie en veranderkracht. Zo zijn jonge boeren volgens haar beter in staat om buiten het boerenerf hun blikveld te verbreden en elkaar op te zoeken. ‘De landbouw ziet er vandaag de dag heel anders uit dan honderd jaar geleden. In Nederland wordt een topprestatie geleverd. Dat breng ik op structurele basis onder de aandacht in het kabinet’, sprak ze de jongeren toe.
Wiersma vergeleek het ministerschap met boer zijn. Het is allebei werk dat altijd door gaat. ‘Ik weet hoe het is om boer te zijn. Jullie zorgen zijn mijn zorgen’, gaf ze aan.
Derogatie is geen gelopen race
Tijdens een vragenronde vanuit het publiek vroeg een jonge boer aan de minister waarom het nog steeds niet mogelijk is dat boeren kunstmest mogen vervangen door eigen mest. Wiersma: ‘Wetenschappelijk en milieutechnisch gezien, zie ik het probleem niet. Maar de nitraatrichtlijn is een Europese richtlijn en die schrijft voor dat er per jaar maximaal 170 kg stikstof uit dierlijke mest per hectare mag worden aangewend. In het regeerprogramma hebben we wel de afspraak gemaakt om derogatie of een vorm van derogatie terug te krijgen. Binnenkort dienen we de formele aanvraag in Brussel in’, liet ze weten.
Derogatie is volgens de minister echter geen gelopen race. ‘Ik weet dat het echt moeilijk gaat worden om derogatie erdoor te krijgen. Ook in Ierland is derogatie er voor het laatst en Denemarken heeft geen derogatie meer aangevraagd. Maar ik zet alles op alles om een opening te vinden. Het verlies van derogatie heeft naast de stikstofcrisis mijn prioriteit’, gaf ze aan. De minister hoopt daarnaast dat er rondom renure stappen worden gemaakt.
Europese Nitraatrichtlijn wordt geëvalueerd
Wiersma liet aan de jonge boeren weten dat er daarnaast een evaluatie van de Europese Nitraatrichtlijn loopt, al zal die niet binnen nu en twee jaar klaar zijn. De inzet van Nederland is gericht op een revisie van de insteek: een differentiatie op basis van grondsoort en klimaat. ‘Een generieke norm in heel Europa met zulke wisselende klimaten kan niet. Je kan die verschillende klimaten niet één op één met elkaar vergelijken’, vindt ze.
Grondgebondenheid is een ingewikkeld vraagstuk
Een andere vraag uit het publiek ging over grondgebondenheid. ‘Grondgebondenheid is op dit moment een heel ingewikkeld vraagstuk. De laatste derogatiebeschikking was in ruil voor een vorm van grondgebondenheid in Nederland. Ik zie de zorgen en die staan centraal, maar ik heb ook politiek draagvlak nodig’, geeft ze aan. De minister gaat hier in de zomer een debat met de Kamer over aan en roept de jonge boeren op om uit te dragen wat grondgebondenheid voor hen betekent.
Gedwongen onteigening komt er onder Wiersma niet
De krimp van de veestapel is geen doel voor Wiersma, antwoordde ze tijdens de jongerendag. ‘Een gedwongen onteigening ga ik als minister niet meemaken’, stelt ze. ‘We hebben het in het debat over de natuur, maar ook over bedrijven die ergens al generatie op generatie zitten. Die heb ik ook in het oog.’