Verlies derogatie kost gemiddeld bedrijf gezinsinkomen

Het verlies van de derogatie komt voor een gemiddeld melkveebedrijf neer op een vermindering van het jaarinkomen met 30.000 euro. Dit bedrag staat voor veel bedrijven gelijk aan het gezinsinkomen.

Dat blijkt uit berekeningen van Alfa Accountants en Adviseurs.

Tot 60.000 euro verlies voor intensief bedrijf

Uit de berekeningen van Alfa komt naar voren dat het verlies van derogatie gemiddeld zorgt voor een extra kostenpost van zo’n 3 cent per liter melk. Dit staat voor een bedrijf met een jaarproductie van een miljoen liter melk gelijk aan 30.000 euro per jaar. Voor veel bedrijven komt dat overeen met het gezinsinkomen Voor bovengemiddeld extensieve bedrijven kan dit bedrag zelfs oplopen tot ruim 80.000 euro per jaar.

Oostelijke en zuidelijke zand en lössgronden minst ongunstig

De kosten voor verlies van derogatie bestaan uit twee kostenposten: meer mestafzet en extra aankoop van stikstof, fosfaat en kali met kunstmest. Volgens Alfa worden de verschillen in kosten van het verlies van derogatie daarom vooral bepaald door de intensiteit van het bedrijf en de grondsoort. De kosten stijgen het minst op bedrijven op de oostelijke en zuidelijke zand- en lössgronden. Daar lag de gebruiksnorm al lager waardoor er bij verlies van derogatie minder extra mest of te worden afgevoerd en minder kunstmest aangevoerd.

Mest afzetten wordt duurder

 ‘Door het verlies van derogatie neemt de totale Nederlandse afzet van drijfmest toe. Wij verwachten dat de afzetkosten hierdoor ook toenemen’, stelt Jan-Willen van Beek – bedrijfskundig adviseur bij Alfa Accountants en Adviseurs. ‘Daarbij komt dat nutriënten aangevuld moeten worden, zowel stikstof als fosfaat en kalium. Dit mag worden aangevuld met kunstmest, maar die prijzen liggen momenteel erg hoog’, vertelt hij

Bij de berekening is daarom rekening gehouden met verschillende scenario’s voor de ontwikkeling van de prijzen van mestafzet en kunstmest. Zo is er gerekend met mestafzetkosten van 10 of 20 euro per kuub. Ook zijn berekeningen gemaakt op basis van e actuele gemiddelde prijs voor kunstmest en de langjarige gemiddelde prijs.

Tot 32.000 euro extra voor gemiddeld extensief

De berekeningen van Alfa laten zien dat een gemiddeld extensief bedrijf met 60 hectare grond en twee grootvee-eenheden (GVE) per hectare (afhankelijk van de grondsoort) 24.992 of  32.177 euro extra kwijt is bij de actuele gemiddelde prijs van kunstmest in combinatie met 20 euro kosten voor de afzet van mest. Bij een gemiddelde langjarige kunstmestprijs en lage kosten voor mestafzet komt dit bedrag (opnieuw afhankelijk van de grondsoort) uit op 11.232 of 13.615 euro.

Een gemiddeld intensief bedrijf met 30 hectare en vier GVE per hectare komt bij de actuele gemiddelde prijs van kunstmest en hoge kosten voor de afvoer van mest uit op 21.720 op 25.472 euro extra kosten per jaar. Bij een gemiddelde langjarige kunstmestprijs en lagere kosten voor mestafzet komen de kosten uit op 14.840 tot 15.925 euro. Dat is hoger dan bij een gemiddeld extensief bedrijf.

Tot 80.000 euro extra kosten voor bovengemiddeld extensief

De extra kosten lopen voor een bovengemiddeld extensief bedrijf met 150 hectare en 2 GVE per hectare bij de gemiddelde actuele kunstmestprij en hoge kosten voor mestafzet op naar 62.461 tot zelfs 80.405 euro per jaar. Bij een gemiddelde langjarige kunstmestprijs en lagere kosten voor mestafzet liggen de kosten met 28.062 tot 34.031 euro een stuk lager.

Het verlies aan derogatie brengt voor een bovengemiddeld intensief bedrijf met 70 hectare en vier GVE per hectare 50.667 tot 59.423 euro kosten met zich mee bij de gemiddelde actuele kunstmestprijs en hoge kosten voor mestafzet. Deze kosten dalen tot 34.615 tot 37.146 euro bij een gemiddelde langjarige kunstmestprijs en lagere kosten voor mestafzet.

Verlies bodemvruchtbaarheid niet meegenomen

Een kostenpost die niet is meegenomen in de berekeningen is het risico op een lagere hoeveelheid voedingsstoffen in het voer. ‘Doordat er minder organische stof met mest wordt aangevoerd, vermindert de bodemvruchtbaarheid en uiteindelijk de hoeveelheid voedingsstoffen in het voer’, legt van Beek uit. Volgens de bedrijfskundig adviseur kan deze kostenpost niet goed berekend worden.

De volledige publicatie van het onderzoek met tabellen met alle getallen is te lezen op de website van Alfa Accountants en Adviseurs.