Temperatuursom om mais te zaaien is bereikt

De huidige temperatuursom in Nederland en België varieert tussen 150 en 175 graden. ‘Dat betekent dat de gemiddelde dagtemperatuur nu goed is om mais te zaaien’, zegt Mark de Beer, ruwvoeradviseur bij Groeikracht.
‘Vooral op zandgronden in Zuid- en Oost-Nederland zijn de zaaimachines al volop in de weer’, vertelt De Beer. ‘In Noord-Nederland beginnen ze nu ook te zaaien. Op sommige kleigronden is het te droog om te zaaien. Daar wachten boeren op een goede regenbui.’
De ruwvoeradviseur schat dat in Zuid-Nederland ongeveer een derde van de mais al in de grond zit. Pas vanaf een temperatuursom van 100 graden mag er mais gezaaid worden. De temperatuursom voor mais is een andere dan die voor gras. Alleen de dagen met een minimale temperatuur van 10 graden tellen mee voor de temperatuursom voor mais.
Overhaast niet met zaaien
Toch zijn er ook risico’s aan nu mais zaaien. ‘De temperatuursom loopt over het algemeen vlot op, maar het kan nog wel eens koud worden met kans op nachtvorst’, zegt De Beer. ‘Als dat gebeurt, start de mais heel voorzichtig. Dat vergroot de kans op schade van ritnaalden of vogelvraat.’ Volgens hem hoeven veehouders zich zeker niet te overhaasten met zaaien.
Voldoen aan rustgewasverplichting
Toch heeft vroeg zaaien ook voordelen. ‘Vroeg zaaien betekent vroeg oogsten’, vervolgt de adviseur. ‘Mais heeft minimaal 120 groeidagen nodig. Zaai je de mais nu, dan is die in theorie rond eind augustus rijp.’
Verschillende Nederlandse boeren zien deze vroege oogst als kans om te voldoen aan hun rustgewasverplichting. Door deze verplichting moeten boeren op zand- en lössgrond sinds 2023 eens per vier jaar een rustgewas telen om de water- en bodemkwaliteit te verbeteren. Het gaat om gewassen als Japanse haver, bladrammenas, grassen of granen, die tellen als rustgewas en vanggewas na mais.
‘De keuze om nu al te zaaien of te wachten is een overweging die de boer zelf moet maken’, vindt De Beer. ‘Als je nu al zaait, kun je wel wat dieper zaaien om het zaad bijvoorbeeld tegen vogelvraat te beschermen.’
Mais heeft groeidagen nodig
‘Daarnaast betekent vroeg zaaien ook meer groeidagen’, vervolgt De Beer. Al zul je bij de optie van een rustgewas (korte groene teelt) wel ultravroeg maiszaad moeten gebruiken. ‘Mais heeft groeidagen nodig voor een goede opbrengst’, weet hij. ‘Als je 140 tot 160 groeidagen kunt benutten, zul je eerder 16 of 18 ton droge stof halen met een hoog zetmeelgehalte. Bij ultravroege rassen houdt het bij 10 à 12 ton drogestofopbrengst per hectare wel op. De kostprijs per hectare blijft wel hetzelfde, dus zorg dat je naast de kwaliteit niet de opbrengst uit het oogt verliest.'
Ook tipt hij om voldoende aandacht te hebben voor het zaaibed. ‘Vorig jaar was extreem nat’, vertelt De Beer. ‘De ondergrond is hierdoor op veel plaatsen verdicht. Woel de bodem voor het zaaien daarom goed en voldoende diep los. Dat brengt zuurstof in de grond, wat goed is voor de groei van het gewas.’