Blauwtongbesmetting zet export van vee per direct op slot

Als gevolg van de vaststelling van blauwtongbesmettingen op vier schapenbedrijven in Midden-Nederland is alle export van levend rundvee, schapen en geiten en de levende producten ervan (sperma, embryo’s en eicellen) per direct stopgezet voor vandaag en morgen.

Wat de consequenties zijn voor de langere termijn is sterk afhankelijk van het serotype van het aangetroffen virus en van de veterinaire eisen die de Europese Unie en de landen daarbuiten stellen, meldt veterinair directeur Lianne van Dongen van brancheorganisatie Vee & Logistiek Nederland.

Exportverbod ook voor slachtvee

Nadat de blauwtongbesmettingen bekend werden heeft de NVWA direct een totaal exportverbod voor alle herkauwers uit Nederland ingesteld. Dit geldt nog voor vandaag en morgen. Onder het exportverbod vallen ook dieren die levend worden geëxporteerd om in het buitenland te worden geslacht.

Serotype bepaalt exportmogelijkheden

In hoeverre het na morgen weer mogelijk is om rundvee te exporteren is nog onduidelijk. ‘Dit hangt onder andere af van het serotype dat deze besmetting veroorzaakt. Dat wordt op dit moment onderzocht en de uitslag daarvan hopen we morgen te ontvangen’, vertelt Van Dongen. ‘Het serotype bepaalt in hoeverre er export naar landen binnen de EU mogelijk is’, legt ze uit. ‘Als het aangetroffen serotype in het importerende land wijd verspreid is, dan is export in principe zonder beperkingen mogelijk. Maar als dit niet het geval is, kan een importerend land aanvullende eisen stellen.’ Daarbij zal de export van dieren voor de slacht gemakkelijker zijn dan de export van vee voor het leven.

Export buiten EU veel ingewikkelder

Nu Nederland zijn blauwtongvrije status kwijt is zal de export naar landen buiten de EU ingewikkelder worden. Landen kunnen bijvoorbeeld eisen dat dieren getest worden of gevaccineerd zijn. Maar het is ook mogelijk dat landen overgaan tot een totaal importverbod voor Nederlands vee. ‘Wat precies de gevolgen zijn van deze uitbraken voor de export van vee op langere termijn is nog volstrekt onduidelijk’, stelt Van Dongen. ‘Maar dat de consequenties voor exporteurs van vee groot zijn is zeker.’

Sperma-export waarschijnlijk niet in gevaar

Het verlies van de blauwtongvrije status heeft (na morgen) waarschijnlijk geen grote invloed op de export van sperma. ‘De spermawincentra van CRV zijn uitgerust met een overdruksysteem, waardoor we knutten buiten houden. Al ons sperma voldoet standaard aan de eisen voor export binnen de EU en daarmee ook aan de eisen voor blauwtong, ongeacht de situatie in Nederland’, meldt Lisette Dirkes-Smeele, hoofd veterinaire zaken bij CRV.

Volgens Anja de Bont, branchevertegenwoordiger van de Nederlandse runderspermawincentra, staan in de meeste certificaten meerdere opties wat betreft de eisen voor blauwtong. Ook bij verlies van de vrije status kan sperma alsnog geëxporteerd worden. Ze verwacht dat export naar niet-EU landen in de meeste gevallen dan ook mogelijk blijft. ‘Maar een niet-EU land kan altijd anders beslissen en overgaan tot een totaal importverbod voor producten van rundvee’, benadrukt ze.

Geen consequenties voor binnenlands transport

Voor de binnenlandse handel in vee hebben de besmettingen nog geen consequenties. De getroffen schapenbedrijven, waar op een bedrijf ook rundvee wordt gehouden, zijn door de NVWA geblokkeerd in afwachting van verder onderzoek. Voor alle overige bedrijven is aan- en afvoer van vee gewoon mogelijk. Ook transport van sperma en embryo’s kan onbelemmerd doorgaan.