Door afbouw derogatie halveert inkomen gemiddeld melkveebedrijf in 2026

Bij een mestafzetprijs van 30 euro per kuub derft een gemiddeld Nederlands melkveebedrijf in 2026 ruim 39.000 euro aan inkomen. Dat komt neer op een halvering van het inkomen.

In de met nutriënten verontreinigde gebieden (NV-gebieden) is het verlies aan inkomen nog enkele duizenden euro’s per bedrijf hoger. Dit blijkt uit berekeningen van Wageningen Economic Research. Het onderzoek werd uitgevoerd op verzoek van het ministerie van LNV en de uitkomsten zijn gisteren gedeeld met de Tweede Kamer.

Groot intensief zandbedrijf verliest 87.000 euro

De onderzoekers maakten berekeningen voor negen verschillende bedrijfstypen, variërend van extensieve bedrijven op veen tot intensieve bedrijven op zand. De basisgegevens hiervoor werden ontleend aan het bedrijveninformatienetwerk. Alle bedrijven gaan er door het beëindigen  van de derogatie fors in inkomen op achteruit. Bij een mestafzetprijs van 30 euro per kuub varieert dit tussen de 14.000 euro per bedrijf voor kleine extensieve bedrijven op zand in niet-NV-gebieden tot meer dan 87.000 euro per bedrijf voor grote intensieve bedrijven op zand.

Ook dit jaar al forse verliezen

Ook dit jaar en volgend jaar kost de afbouw van de derogatie melkveehouders al veel geld. In 2024 bedraagt het inkomensverlies gemiddeld circa 45 procent van het inkomensverlies in 2026 in de niet NV-gebieden, dat wil zeggen circa 17.500 euro per bedrijf. In de NV-gebieden is dit 70 procent van de verliezen in 2026, dat wil zeggen ruim 27.000 euro per bedrijf. Voor 2025 komt de inkomensderving neer op respectievelijk 70 en 80 procent van de verliezen in 2026. Deze getallen zijn gebaseerd op een mestafzetprijs van 30 euro per kuub. De onderzoekers maakten ook berekeningen voor hogere en lager mestafzetprijzen.

Donderdag debat in Tweede Kamer

In de scenarioberekeningen is niet alleen rekening gehouden met de kosten voor mestafzet, maar ook met lagere ruwvoeropbrengsten en compensatie door de subsidie op grasland. De onderzoekers wagen zich niet aan algemene uitspraken over de gevolgen van de afbouw van de derogatie voor de continuïteit van Nederlandse melkbedrijven, maar ze noemen het ‘niet denkbeeldig’ dat de continuïteit voor individuele bedrijven in gevaar komt. Aanstaande donderdag debatteert de Tweede Kamer over de nijpende situatie in de melkveehouderij.

Het volledige onderzoeksrapport van Wageningen Economic Research is te hier te downloaden.