Video: Laatbloeier Bertha 152 haalt alles uit haar leven wat erin zit

De moeder van Bertha 152 kwam als drachtige vaars bij de familie Van Essen en werd hun eerste honderdtonner. Haar dochter deed er nog een schepje bovenop en behaalde uiteindelijk alle mogelijke predicaten.

De schrik zat er bij de familie Van Essen gelijk weer goed in. Toen in januari in het nieuws kwam dat in Duitsland mond-en-klauwzeer was ontdekt gingen de gedachten onvermijdelijk terug naar de mkz-uitbraak in Nederland in 2001. Het melkveebedrijf van de familie in Beemte Broekland viel binnen de beruchte ‘driehoek’, wat betekende dat alle dieren geruimd moesten worden. 

‘Mijn ouders herinneren het zich nog als de dag van gisteren’, vertelt Sander van Essen, destijds net geboren. Sander is student op Aeres Hogeschool in Dronten en de beoogd opvolger van het melkveebedrijf met 95 melk- en kalfkoeien en 45 stuks jongvee van zijn ouders Martin en Marian.

Een nieuwe start 

Na de inktzwarte mkz-periode maakten de ouders van Sander een nieuwe start met een nieuwe veestapel. Zo kochten ze van Johannes Schipper in Westerhaar een drachtige vaars met de naam Bertha 140. ‘Zij werd onze allereerste honderdtonner en bracht meerdere hele beste nakomelingen, waaronder een dochter van de Duits stier Jango’, vertelt Sander. 

Deze Bertha 152 maakte in Beemte Broekland een eerste lijst met een lactatiewaarde van 109. ‘Maar verder viel ze eigenlijk niet op’, herinnert hij zich. Ze werd ingeschreven met 83 punten voor algemeen voorkomen, waaronder 82 punten voor frame en 81 punten voor type. Deze exterieurscore werd echter met iedere herkeuring enkele punten naar boven bijgesteld en uiteindelijk werd Bertha 152 op 15-jarige leeftijd excellent ingeschreven met 90 frame, 92 type, 90 uier, 88 beenwerk en 90 punten algemeen voorkomen. Ze combineerde dat met een gemiddelde lactatiewaarde van 106 over tien afgesloten lijsten, ruimschoots binnen de eisen voor het exclusieve predicaat Sterkoe 3.

Pas op latere leeftijd succesvol in keuringsring

Naast sterkoe 1, 2 en 3 werd de excellente Bertha 152 ook al honderdtonner en tientonner. Inmiddels realiseerde ze een levensproductie van 125.277 kg melk met 4,57% vet en 3,75 procent eiwit. ‘Ze is een rustige koe, maar wel sterk in de kop’, vertelt Sander. Dat wil zeggen: ze gaat haar eigen gang en laat zich niet dwingen. ‘We hebben haar meerdere keren laten zien op keuringen. Maar dat ging nooit vanzelf’, legt hij uit. 

Overigens is Bertha ook als showkoe een laatbloeier. ‘Pas nadat ze vijf keer gekalfd had, hebben we haar voor het eerst meegenomen naar een keuring. Dat was de regionale fokveedag in Apeldoorn en daar werd ze direct reservekampioene bij de oudere koeien’, herinnert de jonge veehouder zich. Twee jaar later werd ze zelfs algemeen kampioene op de fokveedag in Putten en nog weer later schreef ze de videokeuring van de fokkerijcommissie van Aeres Hogeschool op haar naam. 

Tiende kalf zet familielijn voort

Hoewel de 15-jarige er nog prima voorstaat, besloten Sander en zijn ouders drie jaar geleden om hun oogappel voortaan thuis te laten. Daar geniet ze van de rust van een eigen hok van waaruit ze twee keer per dag, na een vaste beurt onder de koeborstel, door de melkstal gaat. Die koeborstel werd haar twee jaar geleden overigens bijna fataal toen haar staart bekneld raakte. Uiteindelijk bleef de schade beperkt tot het verlies van de pluim.

Bertha 152 heeft nu elf keer gekalfd, maar kreeg voornamelijk stierkalveren. Alle hoop van haar eigenaren is gevestigd op het tiende kalf: Bertha 187. Sanders zus Nicky won met haar in 2023 de jongveekeuring van fokveedag IJsselvallei en inmiddels is de Sidekick-dochter uitgegroeid tot een fraaie en hoogproductieve vaars. ‘Uit Bertha 187 hebben we ook al weer een mooi vaarskalfje’, meldt Sander. ‘Zo kunnen we de familielijn van onze sterkoe toch nog voortzetten.’

Sterkoe 3 Bertha 152 (v. Jango)
Levensproductie: 4279 dagen 125.277 kg melk 4,57% vet 3,75% eiwit
Exterieur: F 90 T 92 U 90 B 88 AV 90