Provincies hoeven voorlopig niet te handhaven bij PAS-melders
Provincies in Nederland hoeven tot medio 2025 niet handhavend op te treden tegen PAS-melders, mits ze dit goed kunnen motiveren.
Dit is de belangrijkste conclusie uit drie uitspraken van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van vandaag.
MOB haalt bakzeil
Met de uitspraak haalt milieuclub MOB van Johan Vollenbroek bij de hoogste bestuursrechter bakzeil in drie zaken die waren aangespannen tegen de colleges van Gedeputeerde Staten van de provincie Utrecht en Overijssel. In deze zaken had MOB gevraagd handhavend op te treden tegen een biocentrale in Balkbrug, een vleesverwerker in IJsselstein en een melkveebedrijf in Kampen. Alle drie bedrijven zijn PAS-melders.
Rechtszekerheid in geding
De activiteiten van PAS-melders zijn formeel in strijd met de wet. Maar voorlopig hoeven provincies volgens de Raad van State in concrete gevallen niet te handhaven als dit voor een PAS-melder onevenredig nadelig uitpakt. Hierbij wijst de afdeling bestuursrechter onder meer op de rechtszekerheid die PAS-melders aan de PAS-regeling mochten ontlenen en op uitspraken van de overheid dat PAS-melders zouden worden gelegaliseerd. De tijdelijke ontheffing van handhaving geldt voor ruim een jaar, omdat het legalisatieprogramma van de overheid ervan uitgaat dat medio 2025 alle PAS-melders een natuurvergunning kunnen aanvragen.
Niet-handhaven wel onderbouwen
Met de uitspraken van de Raad van State kunnen de provincies nog niet comfortabel achteroverleunen. Ze moeten volgens het rechtscollege nagaan of er een redelijk afweging is gemaakt tussen het natuurbelang en de bedrijfsbelangen van de PAS-melders. Daarbij zullen ze in beeld moeten brengen wat tot medio 2025 de gevolgen zijn voor de natuur als niet wordt gehandhaafd. Eventueel zullen ook natuurmaatregelen moeten worden genomen, zoals de provincie Overijssel heeft gedaan met het bemestingsverbod op provinciale pachtgrond. In alle drie zaken hebben de provincies volgens de afdeling bestuursrecht niet goed genoeg gemotiveerd waarom niet is gehandhaafd. Dit zullen ze alsnog moeten doen.
De uitspraken van de afdeling bestuursrecht zijn na te lezen op de website van de Raad van State.