Stikstof

Ammoniakemissie kan 30 tot 40 procent dalen met enkel managementmaatregelen

Iedere procent minder ruw eiwit in het rantsoen betekent een procent minder ammoniak
Iedere procent minder ruw eiwit in het rantsoen betekent een procent minder ammoniak

Met een combinatie van voer- en managementmaatregelen kunnen veehouders de ammoniakemissie op hun bedrijf met zeker 30 tot 40 procent verlagen ten opzichte van het referentiejaar 2018.

Investeren veehouders daarnaast in stalaanpassingen, dan is een reductiepercentage tot wel 70 procent haalbaar. Dit stellen Cathy van Dijk van LTO Noord en Gerard Migchels van Wageningen Livestock Research op basis van ervaringen uit diverse onderzoeks- en demonstratieprojecten.

Minder eiwit eerste stap

Van Dijk en Migchels zijn projectleiders van het Netwerk Praktijkbedrijven en berekenden het effect op de ammoniakemissie van een optelsom van voer- en managementmaatregelen. Zo levert iedere procent minder ruw eiwit in het rantsoen een procent minder ammoniak op. Met minder eiwit voeren kan zo gemiddeld al 20 procent reductie worden gerealiseerd. Andere maatregelen waar de projectleiders aan gerekend hebben zijn minder jongvee opfokken en meer weidegang toepassen.

Reductie op zand vraagt meer moeite

Veehouders op klei- en veengrond kunnen aanvullend circa 15 procent ammoniak reduceren door mest verdund met water uit te rijden. Deze maatregelen heeft op zandgrond geen effect, maar hier is nog winst te halen door netjes te werken bij zodebemesten. Veehouders op zandgrond zullen hierdoor wel meer moeite moeten doen om eenzelfde reductie van de ammoniakemissie te realiseren als veehouders op klei- en veengrond. Een betrekkelijk nieuwe maatregel waar de projectleiders aan denken is spoelen van de roosters met water. Op basis van wetenschappelijk onderzoek is het effect van deze maatregel veelbelovend maar dit is nog niet met praktijkonderzoek onderbouwd.

Emissiearme stalsystemen wel effectief

Om de uitstoot van ammoniak verder terug te dringen zijn investeringen in emissiearme stalsystemen nodig. Volgens de projectleiders blijkt uit metingen op 15 bedrijven dat deze systemen wel degelijk effectief zijn, mits de systemen op de juiste manier worden gebruikt en onderhouden. Binnen het Netwerk Praktijkbedrijven wordt daarom gewerkt aan een soort stal-APK om de effectiviteit van emissiearme stalsystemen te kunnen verbeteren.

Borging kan via KringloopWijzer

Volgens de projectleiders zou het een grote stap vooruit zijn als de overheid voer- en managementmaatregelen zou erkennen als middelen om de ammoniakemissie te reduceren. Een belangrijk deel van het budget dat nu is gereserveerd voor het uitkopen van stoppers zou effectiever ingezet kunnen worden door blijvers financieel te stimuleren met managementmaatregelen aan de slag te gaan. Het is volgens Van Dijk en Migchels goed mogelijk om de ammoniakreductie via managementmaatregelen te borgen met behulp van cijfers uit de KringloopWijzer. De nauwkeurigheid waarmee de KringloopWijzer wordt ingevuld is te borgen met een onafhankelijke controle, vergelijkbaar met de verplichte accountantscontrole voor de fiscale boekhouding.

Een uitgebreid achtergrondartikel over de mogelijkheden om met voer- en managementmaatregelen de ammoniakuitstoot te verlagen is te lezen in het septembernummer van Veeteelt dat eind deze week verschijnt.