Mais minder gevoelig voor klimaatverandering dan gras
De opbrengst van snijmais wordt op droge zandgrond minder beïnvloed door meer en langere droge perioden dan de opbrengst van gras.
Deze conclusie trekken onderzoekers op basis van een reeks van 30 jaar opbrengstbepalingen op het op droge zandgrond gelegen agro-innovatiecentrum De Marke.
Laagste grasopbrengsten in laatste jaren
Sinds 1993 worden op de De Marke de opbrengsten van gras en mais per perceel gemeten. De verschillen in opbrengst tussen de jaren blijken groot. In 2001 werd de hoogste grasopbrengst gemeten: 11,3 ton droge stof per hectare. In het extreem droge jaar 2018 was de grasopbrengst – ondanks beregenen – het laagst met slechts 6,8 ton droge stof per hectare. Ook in 2019, 2020 en 2022 werd relatief weinig gras gewonnen. De laagste grasopbrengsten werden daarmee allemaal gemeten in de laatste jaren van de meetreeks.
Niet bemesting maar klimaat veranderde
Gemiddeld is de jaarlijkse grasopbrengst in de meetperiode circa een ton droge stof per hectare gedaald. Volgens de onderzoekers is dit niet te wijten aan het bemestingsniveau: dat veranderde in dertig jaar nauwelijks op De Marke. Wat wel veranderde is het klimaat. De laatste jaren komen droge en warme perioden veel vaker voor. Gras heeft een lang groeiseizoen en continu behoefte aan water. Daarom is het gewas gevoelig voor droogte.
Mais heeft minder water nodig
Waar de gemiddelde grasopbrengst op De Marke in de loop van dertig jaar is gedaald, is de opbrengst van mais de laatste jaren gemiddeld ruim 3.000 kg drogestof per hectare hoger dan in de beginjaren. Dit is voor een deel het effect van veredeling. Maar mais heeft voor de productie van een kg droge stof ook minder water nodig dan gras. Daarnaast is de periode dat mais behoefte heeft aan water veel korter. Hierdoor is mais beter bestand tegen het veranderde klimaat dan gras.
Mais profiteert meer van beregenen
Op De Marke is ook de hoeveelheid water gemeten die met beregening is gegeven. De laatste jaren is er meer beregend vanwege toename van het neerslagtekort. Maar daarnaast is mais de laatste jaren intensiever beregend. Mais op het juiste moment beregenen levert namelijk meer op dan gras beregenen, zo blijkt uit de cijfers. Zo kon intensief beregenen in 2018 de grasopbrengst niet op peil houden, maar lukte dat voor snijmais op de meeste percelen wel.
Droge grond en scherp bemesten
De onderzoekers wijzen erop dat De Marke gelegen is op droge zandgrond en dat een scherp bemestingsregime wordt gehanteerd. Hierdoor zijn de opbrengsten op het proefbedrijf lager dan gemiddeld in Nederland.
