Staghouwer op jongerendag: ‘Perspectiefbrief wordt septemberbrief’

De brief die landbouwminister Staghouwer deze maand zal versturen aan de Tweede Kamer zal geen perspectiefbrief zijn, maar ‘een septemberbrief’.

Met die mededeling gaf Staghouwer aan de toehoorders van de jongerendag van Agrifirm en CRV het signaal af dat de stikstofplannen ook voor jonge boeren grote gevolgen gaan hebben. Hij drukte hij de hoop op veel toekomstperspectief de kop in. ‘Ik wil dat de blijvende boeren straks ook een boterham kunnen blijven verdienen. Daar ga ik me maximaal voor inzetten. Maar ik ben geen duizenddingendoekje dat alle problemen voor de landbouw kan oplossen.’

Geen redder van de landbouw

In een kort vragenrondje na afloop met een aantal journalisten voegde hij daaraan toe: ‘Er wordt ongelofelijk veel op mijn schouders gelegd. Zo wordt er verwacht dat ik de toekomst van de landbouw kan redden. Maar dat kan ik natuurlijk niet. Ik zal in de brief aangeven langs welke lijnen de toekomst voor de boeren ligt. Maar de keuze wat ze daarmee doen ligt bij de ondernemers zelf.’

Geen garanties

Met de uitspraak lijkt Staghouwer zich nu al in te dekken voor de komende Kamerbrief die juist perspectief zou moeten bieden. Een eerder verzonden Kamerbrief met die naam kreeg veel kritiek en Staghouwer moest daarom van de Tweede Kamer opnieuw aan de slag. De nieuwe brief is klaar, vertelde Staghouwer in Apeldoorn, maar blijkbaar zit daar niet het perspectief in waar de jonge boeren in de zaal zo op hoopten. ‘Het is natuurlijk onzin dat dit kabinet zou willen dat 50 procent van de boeren weg zal moeten, maar ik kan jullie geen garanties geven.’ 

Die woorden herhaalde hij op een vraag van Young CRV-voorzitter Ben Knoef over het behoud van de economische waarde van zijn bedrijf bij een mogelijke extensivering of verandering van de bedrijfsvoering. ‘Ik snap dat dat belangrijk is voor het voortzetten van je bedrijf, maar ik kan geen garanties geven, net zo min als ik kan garanderen dat de waarde van een woning hetzelfde zal blijven.’

Retail aan de gesprekstafel

Staghouwer wees voor een goed verdienmodel voor boeren naar de retailsector. ‘Zij moeten ook aan de gesprekstafel. Met hen moeten we het gesprek aangaan over de marges in de keten. Ze kunnen zich niet blijven verschuilen achter de uitspraak dat de consument niet wil betalen voor verduurzaming.’

Inzet op innovatie

Staghouwer kreeg tijdens de jongerendag in Apeldoorn een rapport aangeboden van Agrifirm. Uit het rapport bleek dat 80 tot 90 procent van het stikstofreductiedoel nu al haalbaar is als bedrijven hun stalsystemen en de manier van mest aanwenden aanpassen met bestaande innovaties. De jaarlijkse kosten daarvoor variëren van 10.000 tot 50.000 euro per bedrijf. Staghouwer ging niet in op de vraag wie dergelijke kosten zou moeten betalen, maar was wel positief. ‘We gaan zeker kijken op welke manier innovaties een bijdrage kunnen leveren aan het oplossen van de stikstofprobleem’, zo luidde de eerste reactie van Staghouwer.