Extensief kruidenrijk grasland onmisbaar voor behoud biodiversiteit
Productief kruidenrijk grasland biedt meer biodiversiteit dan blijvend grasland. Maar extensief kruidenrijk grasland is onmisbaar voor het behoud van biodiversiteit in het agrarisch gebied.
Deze conclusie trekken onderzoekers van het Louis Bolk Instituut op basis van metingen in 2021 en 2022 op 36 percelen in de Achterhoek.
Productief kruidenrijk grasland productief
De onderzoekers vergeleken diverse eigenschappen van intensief beheerde en met drijfmest en kunstmest bemest blijvend grasland, intensief beheerd en met drijfmest en kunstmest bemest kruidenrijk grasland en niet of zeer schraal extensief beheerd kruidenrijk grasland. De opbrengst en voederwaarde van productief kruidenrijk grasland was gelijk aan die van blijvend grasland, in sommige gevallen zelfs hoger.
Minder bemesting nodig
Door de aanwezigheid van vlinderbloemigen in het kruidenrijke mengsel was voor eenzelfde voederwaarde-opbrengst bovendien minder mest nodig dan op blijvend grasland. En in de droge zomer van 2022 bleef de opbrengst van kruidenrijk grasland stabiel. Volgens de onderzoekers heeft het ruwvoer van extensief kruidenrijk grasland vooral waarde als bron van structuur. De gehaltes aan mineralen waren het hoogste in productief kruidenrijk grasland en het laagst in blijvend grasland. De onderzoekers vonden geen grote verschillen tussen de graslandtypen in bodemkwaliteit en bodemleven. En de verschillen die wel zichtbaar waren, werden vooral veroorzaakt door het feit dat intensief kruidenrijk grasland korter geleden een bodembewerking had ondergaan.
Meer variatie in extensief kruidenrijk grasland
Wel duidelijk verschillend was de diversiteit aan planten. Deze was, zoals verwacht, in productief kruidenrijk grasland hoger dan op blijvend grasland. Daarbij viel het op dat de plantenvegetatie in de verschillende percelen productief kruidenrijk grasland sterk op elkaar lijkt. De onderzoekers wijten dit aan het gebruik van dezelfde zaadmengsels. In extensief kruidenrijk grasland werden meer plantensoorten gevonden en de verschillende percelen hadden ook veel unieke soorten.
Intensiteit beheer bepaalt diversiteit
De diversiteit in de vegetatie én de intensiteit van het graslandbeheer had ook gevolgen voor de diversiteit aan insecten. Hoe intensiever het beheer, hoe minder insecten werden geteld en hoe kleiner de soortenrijkdom was. Eenzelfde trend was zichtbaar voor de diversiteit aan vogels. Door intensief graslandgebruik kregen insecten niet altijd de kans om hun levenscyclus te voltooien en op grasland broedende vogels kunnen hun nestcyclus niet afmaken. ‘De unieke waarde van extensief kruidenrijk grasland voor de bovengrondse biodiversiteit is niet vervangbaar door productief kruidenrijk grasland’, concluderen de onderzoekers.
Het onderzoek van het Louis Bolk Instituut werd uitgevoerd in samenwerking met Wageningen Economic Research, Wageningen Plant Research en De Vlinderstichting en gefinancierd door de Topsector Agri&Food, Duurzame Zuivelketen van ZuivelNL, Wereldnatuurfonds, Rabobank en Triodos Foundation. Klik hier om het volledige onderzoeksrapport te downloaden.
