Gezondheid

Snuffelende rat speurt paratuberculosebacterie op

Een geschikte rat kan na intensieve training met een nauwkeurigheid van 92 procent de paratuberculosebacterie identificeren
Een geschikte rat kan na intensieve training met een nauwkeurigheid van 92 procent de paratuberculosebacterie identificeren

Het lijkt ‘van de ratten besnuffeld’, maar de Vlaamse bachelorstudent Manon de Meester is erin geslaagd een tamme rat te trainen om de bacterie Myobacterium avium subspecies paratuberculosis, de verwekker van paratuberculose op te sporen.

De methode van Meester zou een alternatief kunnen zijn voor de dure PCR-testen die nu nodig zijn om besmette dieren te identificeren.

Negen maanden trainen

Voor haar onderzoek haalde de student van de hogeschool Odisee in Tessenderlo vier tamme ratten in huis. Ze trainde de dieren door ze op een platform met kleine gaatjes te laten lopen. Onder de gaatjes zaten monsters van geitenbiest die PCR-getest waren op paratuberculose. Door dieren te belonen leerde ze hen om hun neus minimaal vier seconden te steken in uitsluitend de positieve monsters. Deze training duurde in totaal negen maanden.

Niet alle ratten geschikt

Niet alle ratten bleken even geschikt voor het onderzoek. Maar de beste rat was uiteindelijk in staat om in zeer korte tijd (vaak minder dan 12 seconden), een positief monster te vinden in een opstelling met één positief monster op drie of vier negatieve monsters. De rat behaalde een sensitiviteit (waarschijnlijkheid dat een positief monster als positief wordt aangeduid) van ongeveer 84 procent en een specificiteit (de kans dat een negatief monster wordt aangeduid als negatief) van ongeveer 94 procent

Nauwkeurigheid 92 procent

De waarschijnlijkheid dat de rat in totaal juist scoort (nauwkeurigheid) kwam uit op ongeveer 92 procent. De scores van de pararat zijn gelijkwaardig aan de scores die speciaal getrainde ratten realiseren bij het opsporen van landmijnen en longtuberculose bij mensen. Ook honden die worden ingezet bij het opsporen van het coronavirus realiseren vergelijkbare cijfers.

Prijs voor scriptie

De Meester won met het verslag van haar onderzoek de Bachelorprijs bij de uitreiking van de Vlaamse Scriptieprijzen 2022. Klik hier om haar leuk en vlot geschreven scriptie te downloaden uit de Vlaamse scriptiebank.