‘Schapen sterven massaal, blauwtongsituatie is verschrikkelijk’

‘Geen schapenfokker ontspringt de dans. Schapen sterven massaal, de blauwtongsituatie is verschrikkelijk. Ook runderen krijgen blauwtong, maar daar zijn de gevolgen vaak minder extreem.'

Dierenarts Hans Gorter uit Nederhorst ten Berg schetst de situatie rondom de blauwtonguitbraak in zijn regio. Zijn dierenartsenpraktijk had de bedenkelijke eer om als eerste in Nederland schapen met mogelijke blauwtongverschijnselen te constateren. Dat was begin september, waarna via bloedmonsters enkele dagen later de aanwezigheid van het virus werd bevestigd.

Runderen blijven wel eten en drinken

‘Slome schapen die niet willen eten, blaasjes op de tong en ontstoken slijmvliezen’, zo somt hij enkele verschijnselen op. ‘Bij runderen zie je productiedaling, neusuitvloeiing en korsten op de neus of op de uier. Op lange termijn is er mogelijk ook een verminderde vruchtbaarheid. Het is bekend dat rammen vaak een paar maanden onvruchtbaar zijn. Maar de besmette koeien blijven wel eten en drinken, in tegenstelling tot de meeste schapen.’

Moedeloos van situatie

Gorter ziet dat schapenhouders, zowel professionele als hobbyfokkers, moedeloos worden van de situatie. ‘Het voorkomen van het oplopen van virus is lastig. Het is vooral proberen zieke dieren te ontlasten. We schrijven massaal pijnstillers en onstekingsremmers voor en soms zijn antibiotica noodzakelijk. Sommige eigenaren proberen de dieren te drenchen, zodat ze toch nog wat water en voedsel binnen krijgen. Maar in veel gevallen eindigt het toch met de dood of is euthanaseren de enige oplossing. Je merkt dat sommige boeren zich afvragen of al die behandelingen wel zin hebben.’

Het aantal dode schapen is groot, bij sommige fokkers is de helft van de koppel al gestorven. ‘En de dieren die wel blijven leven, zijn niet zomaar gezond.’ Toch ziet Gorter wel weer voorzichtige lichtpuntjes. ‘Ik ben vandaag minder gebeld door boeren met vragen en ik zag vandaag in een paar koppels al wat schapen die aan de beterende hand waren.’

’s Avonds opstallen

De financiële schade is enorm, stelt Gorter. ‘Als de uitbraak bij runderen net zo heftig zou zijn als bij de schapen, dan zouden er melkveehouders failliet gaan’, klinkt hij stellig. Het bestrijden van de knut, het mugje dat het virus overbrengt, is weinig zinvol.  ‘De knut is in de schemer actief. We hebben het idee dat bedrijven die dieren ’s avonds opstallen in een goed geventileerde stal, minder last hebben van het virus’, aldus Gorter. ‘En wees er vroeg bij, start op tijd met het geven van pijnstillers. Zorg dat de dieren blijven eten en drinken. Maar ja, het is hier echt vreselijk.’