Nieuw vaccin beschermt kalveren tegen cryptosporidiose

Na 25 jaar onderzoek brengt farmaceut MSD Animal Health een vaccin tegen cryptosporidiose op de markt. 

Het vaccin Bovilis Cryptium komt zowel in Nederland als in België per direct beschikbaar en kan bij melkkoeien en bij vleesvee toegediend worden. 

Op 90 procent van de bedrijven

Cryptosporidiose wordt veroorzaakt door de parasiet Cryptosporidium parvum en is de meest voorkomende oorzaak van diarree in de eerste drie levensweken van een kalf. Het kan zorgen voor snelle uitdroging en sterfte. ‘Naar schatting komt cryptosporidiose voor op negentig procent van de bedrijven in Nederland en België. Op die bedrijven is een kwart van de dieren positief’, zegt dierenarts Linde Gille van MSD. 

Schade 60 euro per kalf

De schade van cryptosporidiose bedraagt in de melkveehouderij 60 euro per besmet kalf. Voor een gemiddeld bedrijf met 100 kalveren loopt dat op tot 1500 euro per jaar. Bij vleesvee ligt de schade op 146 euro per besmet kalf.

‘Kalveren met cryptosporidiose groeien minder goed en zijn gevoeliger voor andere ziekteverwekkers. Bovendien moet je ze behandelen en onderschat ook niet wat het betekent voor de veehouder om elke keer weer een kalf met diarree aan te treffen’, zo geeft Gille de impact van cryptosporidiose aan. 

10 miljard oöcysten per dag

Een kalf met cryptosporidiose heeft elf keer meer risico op sterfte door diarree, groeit in de eerste zes maanden 34 kg minder en heeft na diarree 2,8 keer meer kans op longontsteking. Het infectierisico is bovendien hoog. ‘Er zijn maar zeventien oöcysten nodig om een infectie bij een kalf te starten. Maar een kalf dat besmet is, kan per dag tot 10 miljard oöcysten uitscheiden. Dat is een nucleaire bom’, geeft Gille aan. ‘Veehouders zien Cryptosporiudum parvum als de moeilijkst te beheersen veroorzaker van diarree.’

Betere passieve immuniteit

Tot nu toe was er geen directe manier om de immuniteit van het kalf voor cryptosporidiose te verbeteren. Het nieuwe vaccin brengt daar verandering in. Het zorgt ervoor dat de concentratie antistoffen in de biest tegen GP40, een oppervlakte-eiwit van Cryptosporidium parvum, omhooggaat. ‘Door het vaccin verbetert de passieve immuniteit bij pasgeboren kalveren’, zegt MSD-dierenarts Pleun Penterman. Uit onderzoek bleek dat het vaccin een significant lagere diarreescore oplevert, een kortere duur van de diarree en verbeterde gezondheidsscores. 

Bovilis Cryptium moet het eerste jaar twee keer onderhuids toegediend worden aan moederdieren op twaalf tot drie weken voor het afkalven, met een tussentijd van vier tot vijf weken. Bij een volgende dracht is nog één vaccinatie nodig. 

Eerste vijf dagen biest

MSD adviseert veehouders om hun kalveren de eerste vijf dagen biest bij te geven. ‘De eerste dag minimaal drie liter biest van het gevaccineerde moederdier, de tweede dag een liter en de derde tot de vijfde dag een halve liter’, geeft Penterman aan. ‘Voor zoogkoeien is dat uiteraard niet nodig, omdat het kalf bij de koe loopt.’

In Nederland mogen alleen dierenartsen het vaccin toedienen. Het vaccin kost naar schatting tussen de 15 en 20 euro per dosis.