Mortellaro beschouwen als wond geeft nieuwe inzichten
Door naar de besmettelijke klauwaandoening mortellaro te kijken vanuit wondgenezing komen er nieuwe behandelmethoden aan het licht. Hoewel de behandelmethoden zorgen voor een beheersbare staat van mortellaro, zorgen ze niet voor een volledig herstel van de huid.
Dat blijkt uit een promotieonderzoek van Arne Vanhoudt, dierenarts en Europees specialist rundveegezondheidszorg bij Royal GD. Voor zijn promotieonderzoek deed hij meerdere onderzoeken naar mortellaro. Deze week promoveerde Vanhoudt aan de Universiteit Utrecht.
Meest voorkomende oorzaak kreupelheid
Mortellaro is een besmettelijke huidinfectie op de overgang van de huid naar de hoorn. Het is een van de meest voorkomende oorzaken van kreupelheid bij melkvee en komt in zowel actieve als chronische letsels voor. Bij het actieve letsel, dat wordt gekenmerkt door een rode plek, loopt de koe vaak kreupel en is behandeling nodig. Het chronische letsel veroorzaakt meestal geen klachten, maar draagt wel bij aan de infectiedruk op het bedrijf en kan opnieuw actief worden.
Geïnfecteerde wond
Een behandeling die voor genezing zorgt is er niet. Bij behandeling gaan actieve letsels over in de – niet pijnlijke – chronische letsels. Vanhoudt zocht daarom naar nieuwe behandelmethoden. ‘Door een cursus wondgenezing die ik volgde, ben ik mortellaro gaan beschouwen als een geïnfecteerde wond. We noemen het een klauwaandoening, maar de infectie zit in de huid. De koe slaagt er zelf onvoldoende in om de infectie te overwinnen en de wond te genezen’, licht hij toe. Door te kijken vanuit wondgenezing kwamen er nieuwe behandelmethoden aan het licht.
Antibioticavrije gel zorgt voor beheersbare staat
Vanhoudt onderzocht het effect van een behandeling gedurende tien dagen met twee antibioticavrije gels – een enzym-alginogel afkomstig uit de wondgenezing en een koper- en zinkchelaatgel – op verbetering van het letsel. De enzym-alginogel zorgde voor een betere wondgenezing, maar de koper- en zinkchelaatgel zorgde voor een beheersbare staat van mortellaro waarbij actieve letsels bij het merendeel van de koeien veranderden naar het chronische stadium en niet opnieuw actief werden.
Arne Vanhoudt, Europees specialist rundveegezondheidszorgBij de behandeling moet er aandacht zijn voor de hygiëne van de onderpoten en de stal. Wie stront inpakt, pakt ook weer stront uit
Hygiënisch verband essentieel
Ook bekeek Vanhoudt het effect van het toevoegen van een verband aan deze behandelingen. Uit andere onderzoeken blijkt verband essentieel te zijn voor de beste wondgenezingsresultaten, mits er hygiënisch wordt gewerkt. ‘Er moet aandacht zijn voor de hygiëne van de onderpoten en de stal. Het staat of valt met de nauwgezetheid van de melkveehouder. Wie stront inpakt, pakt ook weer stront uit’, vertelt hij.
Beide gels en het verband zorgden echter niet voor een volledig herstel van de huid. Om echt van mortellaro af te komen, moeten er volgens de onderzoeker behandelmethoden worden gevonden die van het actieve stadium leiden naar een gezonde huid in plaats van chronische letsels.
Automatische detectie, risicoanalyse en preventiebepaling
Daarnaast deed Vanhoudt onderzoek naar de M-score – internationaal een van de meest gebruikte scoresystemen voor mortellaro, automatische detectie en naar het effect van een risicoanalyse en preventiebepaling op het aantal koeien met mortellaro op het bedrijf.
Een uitgebreid artikel over de klauwaandoening mortellaro en Vanhoudt zijn promotieonderzoek is te lezen in het meinummer van Veeteelt dat afgelopen maand verscheen.