Blauwtongtest via tankmelk: nog lang niet alle koeien besmet

Er is nog altijd een aanzienlijk aantal koeien dat nog niet in aanraking is geweest met het blauwtongvirus. 

Dat is de eerste voorzichtige conclusie van een steekproef bij dierenartspraktijk Het Drentse Hart in Beilen. De dierartspraktijk adviseerde melkveehouders om via een tankmelkmonster te onderzoeken in welke mate de veestapel een besmetting met het blauwtongvirus doormaakte deze zomer. ‘Van de eerste 15 bedrijven bleek er dat bij vijf weinig tot geen afweerstoffen in de tankmelk aanwezig waren’, legt dierenarts Bernd Hietberg uit. ‘Dat heeft ons toch wel verbaasd, omdat het virus ook in onze regio onder zowel schapen als runderen veel slachtoffers heeft gemaakt.’ 

Voorbereiden op mogelijk nieuwe besmetting

De uitslag van het tankmelkonderzoek geeft aan hoeveel antistoffen er in de melk aanwezig zijn in verschillende gradaties. ‘Als de uitslag aangeeft dat er veel antivirus is aangetoond, dan kun je ervan uit gaan dat een groot deel van de koppel echt met blauwtong besmet is geraakt. De uitslag van één buisje tankmelk kan zeer behulpzaam zijn om de uitbraak van dit jaar per bedrijf te evalueren. Het is een goede basis voor gesprek tussen veehouder en dierenarts hoe je je volgend jaar het beste kunt voorbereiden op een mogelijke nieuwe besmetting. We hebben dit jaar geleerd dat vaccineren de knutten en daarmee het virus niet tegenhoudt, maar er wel voor zorgt dat de klachten minder hevig zijn.’ Welke factoren verder een rol spelen hoopt Hietberg de komende drie maanden verder te analyseren om zo richting 2025 veehouders zo goed mogelijk te kunnen adviseren. 

Volgens Hietberg geeft een tankmelkonderzoek meer duidelijkheid. ‘Het is maar de vraag in welke mate de hele koppel blauwtong heeft gehad als je tien klinische gevallen hebt geconstateerd. Het zou zo maar kunnen dat de rest dan in 2025 alsnog blauwtong krijgt.’

Variatie onder niet-besmette bedrijven

De ervaring in de praktijk bij Hietberg is dat de vaccinatie tegen het blauwtongvirus niet aangetoond wordt in tankmelk en dat het percentage antistoffen in de tankmelk echt iets zegt over de hoeveelheid ‘echt blauwtongvirus’. De vijf bedrijven waarbij geen antistoffen werden gevonden hadden verschillende huisvestingstypes. ‘Een openfront stal, een stal met mechanische ventilatie en ook een bedrijf dat inzet op weidegang. Daar kan ik nu nog geen conclusie uit trekken’, aldus Hietberg.