Fokkerij

Minder dan drie procent Nederlands-Vlaamse holsteins drager muscle weakness

Bij kalveren die lijden aan muscle weakness worden geen verbindingen aangelegd tussen zenuwbanen en spieren, waardoor ze niet of niet zelfstandig kunnen staan (beeld: Penn State University)
Bij kalveren die lijden aan muscle weakness worden geen verbindingen aangelegd tussen zenuwbanen en spieren, waardoor ze niet of niet zelfstandig kunnen staan (beeld: Penn State University)

Ongeveer 2,6 procent van de recent merkergeteste Nederlandse holsteinkalveren is drager van het erfelijk gebrek muscle weakness. In Vlaanderen is het aandeel met 3,6 procent iets hoger.

Dit blijkt uit onderzoek van de Animal Evaluation Unit van Coöperatie CRV.

Meer verspreid in Vlaanderen

CRV heeft tot nu toe ruim 41.000 Nederlandse en circa 14.000 Vlaamse holsteins op muscle weakness getest. Ongeveer 2,9 procent van de dieren bleek drager van het erfelijk gebrek. Muscle weakness is in Vlaanderen (3,6%) wat meer verspreid dan in Nederland (2,6%), waarschijnlijk als gevolg van een ruimere inzet van Amerikaanse stieren in Vlaanderen. Lijders aan het erfelijk gebrek heeft CRV tot nu toe niet gevonden. Dat wil niet zeggen dat er geen lijders geboren zijn. De kans dat op deze (afwijkende) kalveren een merkertest zal worden ingezet is klein.

Lijders kunnen niet staan

Muscle weakness werd ruim twee jaar geleden in de Verenigde Staten ontdekt. Bij kalveren die lijden aan het erfelijk gebrek worden geen verbindingen aangelegd tussen zenuwbanen en spieren. Daardoor hebben de dieren geen controle over het gebruik van de spieren en kunnen ze niet of niet zelfstandig staan.

Figuur 1 – Muscle weakness is een recessief verervend gebrek. Problemen ontstaan pas als een kalf van zowel vaders- als moederskant het gemuteerde gen erft

Dragers ondervinden geen hinder

Muscle weakness is een recessief verervend gebrek. Dieren die drager zijn van het gen ondervinden hiervan geen hinder. Problemen ontstaan pas als een kalf van zowel vaders- als moederskant het gemuteerde gen erft. Deze dieren worden muscle-weakness-lijders genoemd. De overerving van muscle weakness is schematisch weergegeven in figuur 1. Problemen kunnen eenvoudig worden voorkomen door paringen tussen dragers te vermijden. Gebruik van negatief geteste stieren biedt veehouders zekerheid, net als merkertesten van de eigen vrouwelijke dieren. 

Geleidelijk uit populatie

Eerder ontdekte erfelijke gebreken als Blad, CVM, Brachyspina en Blird zijn door testen, selecteren en bewust fokken inmiddels vergaand teruggedrongen. Genetici verwachten dat ook muscle weakness op deze manier geleidelijk uit de populatie zal verdwijnen. 

Een achtergrondartikel over muscle weakness is te lezen in het meinummer van Veeteelt dat eind deze week verschijnt.