Economie 13 jul 2023

Duitse melkplas verschuift van oost naar west

Ongeveer 20 procent van de bedrijven in het oosten van Duitsland werkt nog met stallen uit het DDR-tijdperk
Ongeveer 20 procent van de bedrijven in het oosten van Duitsland werkt nog met stallen uit het DDR-tijdperk

In de laatste vijf jaar is de hoeveelheid geproduceerde melk in het oosten van Duitsland flink gedaald, terwijl de melkproductie in de westelijke deelstaten juist toenam. Dat blijkt uit een analyse van het vakblad Elite.

Zo daalde de melkplas in de deelstaat Brandenburg in vijf jaar tijd met 11 procent, terwijl die in de deelstaat Noordrijn-Westfalen met 9,3 procent steeg.

Juist het oosten van Duitsland gold jarenlang als de regio waar grote bedrijven aanwezig waren met voldoende grond en ruimte om te groeien. Ook diverse Nederlandse boeren emigreerden naar het oosten van Duitsland.

Verschuivingen melkproductie in Duitsland (2017-2022) (bron: Elite)

Personeelszorgen

Het zijn met name de bedrijven met 100 tot 500 koeien die de deuren sluiten, stelt Elite. In de laatste vijf jaar daalde het aantal bedrijven met deze omvang met 28 procent. Daarvoor zijn een aantal redenen aan te wijzen: tekort aan personeel, politieke onzekerheid, droogte en stijgende kosten.

In het oosten wordt 81 procent van het werk gedaan door vreemde arbeidskrachten en is 19 procent familiearbeid. In het westen ligt deze verhouding op 49:51. Het vinden van goed personeel is daarom extra lastig in het oosten van Duitsland. Ook de melkprijs ligt in het oosten vaak lager, terwijl de kosten afgelopen periode hard stegen. Zo stegen de voerkosten hard, omdat het oosten regelmatig te maken kreeg met aanhoudend droge periodes.

Grotere bedrijven melken meer per koe

Elite schat in dat in het oosten van Duitsland op 20 procent van de bedrijven gewerkt wordt met stallen die stammen uit het DDR-tijdperk. Deze stallen zijn qua koecomfort en welzijn aan vervanging toe. Maar de hoge prijzen voor nieuwe stallen en de geringe marges zijn voor sommige ondernemers reden om nieuwbouw uit te stellen of zelfs het bedrijf te staken.

Toch eindigt Elite positief: de teruggang geldt in mindere mate voor de bedrijven met meer dan 500 koeien. Juist op de grotere bedrijven ligt de gemiddelde productie per koe hoog. Vaak hebben deze bedrijven meerdere takken zoals biogasproductie en akkerbouw.