Boer in het Nieuws: ‘De film brengt gevolgen van politiek gerommel goed in beeld’

Wat begon als een documentaire-idee over de grutto, werd uiteindelijk een bioscoopfilm over het leven van familie De Boer en de gevolgen van hun passie voor weidevogels. 

De filmmakers legden het leven van de grutto vast, maar ook de lastige keuzes op het boerenerf. Vanwege de première van de film zochten diverse media, waaronder het tv-programma Op1 en dagblad Trouw, Bote de Boer en zijn gezin de afgelopen dagen op.

Drieënhalf jaar gefilmd

‘Het is een lang project geweest. Drieënhalf jaar lang hebben ze hier gefilmd. De filmmakers kwamen voor de grutto, maar langzamerhand kregen ze ook interesse in ons gezin en in onze keuzes op de boerderij. We twijfelden eerst of we zelf in beeld wilden, maar toen de kinderen het goed vonden, zijn we akkoord gegaan.’

‘Nu gaat de helft van de film over ons en de andere helft over alle biodiversiteit op onze boerderij, zoals de grutto, insecten en vogels. We krijgen reacties van natuurmensen dat de natuur zo mooi in beeld gebracht is, maar ook van boeren die ons vertellen dat ze het boerenleven zo goed herkennen. Ik hoop dan ook dat deze film boeren en burgers dichter bij elkaar brengt.’

Ongemakkelijke stiltes

‘Ik heb de film nu drie keer gezien en denk bij sommige scènes wel eens: oef, had dat er nu echt in gemoeten? Dan zucht ik wat te hard of zijn er ongemakkelijke stiltes. Maar het moest ook een film worden waarbij de beelden het verhaal vertellen, dus niet met grote dialogen.’

‘Het programma Op1 zond een stukje uit waarin mijn zoon Jan Jochum en ik pittige woorden hebben over de grutto. Dat ziet er ongemakkelijk uit, maar zo gaat dat in ons gezin. De jeugd hoeft het niet altijd eens te zijn met de oudere generatie, maar je moet elkaars standpunten wel proberen te begrijpen. Ik heb een reactie van een school gehad die zeggen dat ze de film willen gebruiken in hun lesprogramma, juist ook vanwege dat moment.’

Stikstofkaartje deed wat met het gezin

‘In de film worden ook de gevolgen van al het gerommel van de politiek in de afgelopen jaren mooi neergezet. De filmploeg was erbij toen het stikstofkaartje van minister Van der Wal bekend werd. Dat kaartje deed echt wat met ons gezin. We zouden flink terug moeten in aantal koeien.’ 

‘Ook laat de film zien wat de financiële gevolgen zijn van onze liefde voor de grutto. We zouden zonder de grutto en met beter gras misschien wel 2000 kilo melk per koe meer kunnen leveren. Dat is twee ton melk extra op ons bedrijf en bij een saldo van 35 cent is dat 70.000 euro. We krijgen een vergoeding van 35.000 euro, dus de helft leggen we zelf bij. Dat beseffen natuurliefhebbers door deze film wellicht beter.’

Herkenbaar verhaal

‘Ons verhaal, met een zoon die is geëmigreerd omdat hij meer kansen in het buitenland ziet en een zoon die hopelijk op jonge leeftijd ons bedrijf zal overnemen, is voor veel boeren herkenbaar. Natuurlijk hoop ik dat Jan Jochum het overneemt. Als iemand anders hier gaat boeren, is de kans groot dat het gedaan is met de grutto. Door de verkoop van een gedeelte van onze grond aan Agrarisch Natuurfonds Fryslân is de toekomst van de weidevogels en de voortzetting van ons bedrijf hopelijk gewaarborgd. Ik begrijp dat er in sommige bioscopen na afloop zelfs wordt geapplaudisseerd als de film is afgelopen. Dat vind ik echt bijzonder.’

Bote en Astrid de Boer houden in het Friese Tjerkwerd 96 koeien op 70 hectare. Ze zetten zich in voor het behoud van de grutto en beheren daarom een deel van het land extensief. Die bedrijfsvoering kost geld en dat zorgt voor discussies in het gezin met vijf kinderen. Regisseur Barbara Makkinga maakte daarover met cameramannen Jeffrey van Houten en Roel van ’t Hoff de film Vogels kun je niet melken. De film is sinds deze week te zien in 30 bioscopen.

Klik hier om de trailer van de film te bekijken.