Intensieve bedrijven realiseerden vorig jaar hogere voerwinst dan extensieve bedrijven
Op intensieve bedrijven wordt meer geld uitgegeven aan de aankoop van voer dan op extensieve bedrijven. Toch was de voerwinst op deze bedrijven afgelopen jaar gemiddeld hoger dan op extensieve bedrijven. De hoogste voerwinst werd gerealiseerd op bedrijven met een gemiddelde intensiteit.
Dit blijkt uit een analyse van Alfa Accountants van de ontwikkeling van de voerkosten en melkopbrengsten op bedrijven met een verschillende intensiteit.
Vier categorieën voor intensiteit
Alfa vergeleek de financiële kengetallen van vier groepen bedrijven over de afgelopen vijf kwartalen (kwartaal 1 2022 tot met kwartaal 1 2023). De groepsindeling was gebaseerd op de intensiteit, uitgedrukt in kg melk per hectare. Er werd onderscheid gemaakt tussen intensieve bedrijven (meer dan 25.000 kg melk per hectare), gematigd intensieve bedrijven (18.000 tot 25.000 kg melk per hectare), gematigd extensieve bedrijven (15.000 tot 18.000 kg melk per hectare) en extensieve bedrijven (minder dan 15.000 kg melk per hectare). Biologische bedrijven werden buiten beschouwing gelaten. Onder de voerkosten werden alle kosten gerekend voor de aankoop van krachtvoer, krachtvoervervangers, ruwvoer, melkproducten en overige voerkosten, zoals mineralen.
Extensiefste bedrijven niet laagste voerkosten
De intensieve bedrijven besteedden ruim 2 cent per kg melk meer aan de aankoop van voer dan de gematigd extensieve en extensieve bedrijven. Dat is logisch omdat deze bedrijven minder grond hebben om ruwvoer te produceren. Opvallend is echter dat de extensieve bedrijven ongeveer 0,3 cent per kg melk hogere voerkosten hebben dan de gematigd extensieve bedrijven, met name door meer aankoop van melkproducten voor de kalveren. Een aannemelijke verklaring is dat deze bedrijven meer kalveren aanhouden. De gematigd extensieve bedrijven met een productie van 15.000 tot 18.000 kg melk per hectare gaven per kg melk het minste geld uit aan de aankoop van voer. Vanwege het droge groeiseizoen moest er echter vorig jaar ook op deze bedrijven ruwvoer worden aangekocht.
Kritiek voersaldo belangrijk kengetal
Alfa berekende voor alle bedrijven het zogenaamde kritieke voersaldo. Dit kengetal is gedefinieerd als de totale uitgaven (exclusief de aankoop van voer) min de overige opbrengsten (exclusief het melkgeld). Het kritieke voersaldo is het totale bedrag dat nodig is om het bedrijf in stand te houden, aan alle verplichtingen te voldoen en privé van te leven. Dit bedrag is redelijk vast, omdat de grootste variabele opbrengsten (melk) en kosten (voer) hierin niet zijn meegenomen. Daarnaast is voor de bedrijven ook het gerealiseerde voersaldo berekend, dat wil zeggen de melkopbrengsten min de kosten voor de aankoop van voer. De voerwinst op de bedrijven is gedefinieerd als het kritieke voersaldo min het gerealiseerde voersaldo.
Gematigd extensief hoogste voerwinst
De hoogste voerwinst (5,93 cent per kg melk) werd gerealiseerd op de gematigd extensieve bedrijven met 15.000 tot 18.000 kg melk per hectare. De meest intensieve bedrijven haalden met 3,45 cent per kg melk de laagste voerwinst. De voerwinst op de gemiddelde intensieve bedrijven was met 4,31 cent per kg melk echter vrijwel gelijk aan de voerwinst op de meest extensieve bedrijven (4,32 cent per kg melk).
Omvang bepaalt totale voerwinst
De totale voerwinst van het bedrijf was op de meest intensieve bedrijven hoger dan op de meest extensieve bedrijven. Dit komt omdat de intensieve bedrijven groter zijn, dat wil zeggen meer melk produceren. De hoogste totale voerwinst werd gerealiseerd op de gemiddeld intensieve en gemiddeld extensieve bedrijven. ‘Bedrijven met hogere voerkosten realiseren dus niet altijd een lagere voerwinst’, concludeert Alfa.
Sturen op kritiek voersaldo helpt liquiditeit
Sturen op het kritieke voersaldo helpt volgens Alfa bij het bewaken van de liquiditeit. ‘Daarnaast kan het slim zijn om vast te stellen welk deel van de melkopbrengsten besteed “mag” worden aan de aankoop van voer om niet in liquiditeitsproblemen te komen. Voor intensieve bedrijven ligt het budget op ongeveer 35 procent, voor extensieve bedrijven rond de 29 procent’, stelt Alfa.
