Koeien en Kansenbedrijven halen methaandoel nog niet
Het valt in de praktijk niet mee om de methaanuitstoot van melkkoeien te verlagen door aanpassingen in het rantsoen.
Dit blijkt uit experimenten met voermaatregelen voor de reductie van methaan op de Koeien en Kansen bedrijven.
Emissies uit pens toegenomen
Een van de doelstellingen voor de deelnemers aan het project voor het jaar 2022 was het realiseren van een reductie van de methaanuitstoot uit pensfermentatie met minimaal 15 procent ten opzichte van het landelijk gemiddelde in 2018. Deze doelstelling werd niet gehaald, zo blijkt uit een analyse van de Kringloopwijzers van de bedrijven. De methaanemissies zijn de laatste jaren zelfs iets toegenomen.
Sturen op lagere emissiefactor
De Koeien en Kansenbedrijven experimenteerden met wisselend succes met een aantal voermaatregelen. Daarbij werd geprobeerd de zogenaamde emissiefactor (EF) van het rantsoen te verlagen. De EF geeft de verwachte uitstoot van methaan uit de pens aan in gram per kg droge stof en wordt berekend door de Kringloopwijzer.
Aangepast krachtvoer duur
Een mogelijkheid om de methaanemissie te verlagen, is het voeren van bijproducten of krachtvoer met een lagere emissiefactor. Krachtvoer met een aangepaste samenstelling is echter duurder en zolang veehouders niet beloond worden voor een lagere methaanuitstoot is het voeren hiervan bedrijfseconomisch niet interessant.
Vetten verhogen totale koolstofvoetafdruk
Onderzoek heeft aangetoond dat vetten voeren helpt om de methaanproductie in de pens te beteugelen. Maar deze maatregel is door de deelnemers aan het project nauwelijks toegepast. Zuivelafnemers sturen in hun duurzaamheidsprogramma’s op verlaging van de totale koolstofvoetafdruk en dit is voor veel vetten hoog vanwege het verwerkingsproces en de teelt in de tropen.
Sturen op ruwvoerkwaliteit lastig
Jonger - beter verteerbaar - gras met een lagere emissiefactor inkuilen, is in theorie een effectieve maatregel om de methaanproductie in de pens te beheersen. Maar in de praktijk is dit niet altijd te realiseren, ervaarden de Koeien en Kansen veehouders. Zo werd vanwege de weersomstandigheden een groot deel van de eerste snede in 2021 laat gemaaid, wat zorgde voor veel graskuil met een relatief hoge emissiefactor. Met een gerichte rassenkeuze, beregenen, later oogsten en hoger stoppelen, kan het zetmeelgehalte van de mais worden verhoogd. Dat is gunstig voor de emissiefactor. Maar ook hierbij hebben veehouders met weersomstandigheden te maken en moeten ze meerdere belangen tegen elkaar afwegen.
Hogere voerefficiëntie en meer weidegang helpt
Het verbeteren van de voerefficiëntie bleek op meerdere bedrijven wel effectief voor een verlaging van de methaanemissie uit het rantsoen. Ook meer weidegang helpt. Waarschijnlijk wordt de emissiefactor van weidegras nog overschat, maar harde onderzoekscijfers zijn er nog niet.
