Duitsers onderzoeken ‘mob-grazen’ als oplossing voor droogte

Op het Duitse onderzoeksbedrijf Haus Riswick wordt het beweidingssysteem ‘mob-grazen’ getest.

Mob-grazen is een relatief onbekend weidesysteem waarbij een groep koeien intensief en kortstondig in een perceel met erg lang gras graast, waarna het perceel een lange periode krijgt om te herstellen en bij te groeien. Omdat er relatief veel gras wordt vertrapt, waardoor het organischestofgehalte van de bodem stijgt, kan de bodem meer vocht vasthouden.

Nadenken over grasgroei tijdens droogte

‘Het is een holistische manier van beweiden’, legt Anne Verhoeven, graslandonderzoeker van Haus Riswick, uit. Haus Riswick ligt in de staat Noordrijn-Westfalen, vlak over de grens bij Nijmegen. ‘De drie droge zomers van  2018 tot en met 2020 waren voor onze regio qua grasgroei een drama. We hebben afgelopen 20 jaar alle beweidingsystemen wel een keer getest, maar we zagen in dat we vanwege klimaatverandering moesten gaan nadenken over de vraag hoe we in droge jaren ook zonder beregening nog grasgroei konden realiseren.’

Koeien snel tevreden

Mob-grazen wordt in Amerika en in Groot-Brittannië al wel langer toegepast, maar dan bij vleesvee. Het is voor Verhoeven de uitdaging om te kijken of het systeem ook werkt bij melkvee. ‘Wat ik in elk geval merk is dat de koeien heel erg tevreden zijn, meer tevreden dan bij het eerder geteste kurzrazen waar ze veel harder moesten werken om verzadigd te raken.’

Een derde vertrapping

Op dit moment start de kudde van 45 koeien met de derde graasronde. ‘De 45 koeien krijgen elke twee dagen een halve hectare waarin we ze bij lang gras inscharen. Een derde van het gras nemen ze op, een derde vertrappen ze en een derde laten ze staan’, zo schetst Verhoeven de aanpak. Vervolgens blijft het perceel 50 dagen onbegraasd en onbemest voordat het koppel er in terugkeert.

Inscharen in langer gras lijkt daarmee op het systeem van Pure Graze, maar daar wordt nog gebruiktgemaakt van een specifiek grasmengsel. ‘Wij werken met oud grasland. Ik zie wel dat de goede grassen in aantallen teruglopen. Je ziet ook dat het jonge gras wel weer steeds terugkeert en dat is het gras dat de koeien weer graag opnemen.’

Melkproductiedaling

Om de melkproductie op peil te houden, worden de koeien maar een dagdeel geweid: van 17.00 tot 23.00 uur. Op stal krijgen ze zes tot acht kg droge stof bijgevoerd. De veestapel had voor biologische begrippen een hoge productie van 9000 kg, maar dat zal dalen, zo constateert ze. ‘Maar het gaat niet alleen om de productie van melk: met mob-grazen creëer je een heel ecosysteem, je stimuleert het bodemleven, de insecten. We onderzoeken daarom niet alleen de productiviteit van het grasland, maar ook die van de bodem, de biodiversiteit. Die drie droge jaren waren geen toeval. We moeten nadenken hoe we ons tegen langere periodes van droogtes kunnen wapenen.’

Verhoeven ziet kansen voor het produceren van melk in natuurgebieden met mob-grazen.’ Ik merk dat boeren nog voorzichtig zijn en uitkijken naar onze resultaten. Maar ik krijg wel veel aanvragen om presentaties te geven over het hoe en waarom van wat we doen.’