Topkoeien

Dochter helpt moeder Josje aan drie sterren

Josje 334 is niet de enige duurzame en hoogproductieve Josje van de familie Zijlmans, maar ze is wel de eerste die drie sterren kreeg
Josje 334 is niet de enige duurzame en hoogproductieve Josje van de familie Zijlmans, maar ze is wel de eerste die drie sterren kreeg (foto: Harrie van Leeuwen)

In eerste instantie was het Jos Zijlmans te doen om Josje 393. Hij wilde de bijna-tientonner extra in het zonnetje te zetten met het predicaat Sterkoe 2.

Maar in plaats van de 12-jarige dochter bleek haar 15-jarige moeder te voldoen aan alle eisen. Zo werd Actel-Holsteins Josje 334 bijna bij toeval de allereerste Sterkoe 3 op het melkveebedrijf in Biddinghuizen.

Drie sterren bij verrassing

Josje 393 had nog één melkcontrole nodig om de tien ton vet en eiwit vol te maken toen de stamboekinspecteur op bezoek kwam voor de bedrijfsinspectie. ‘Ik vroeg hem om nog eens naar de dochter van de stier Goli te kijken. Ze is twaalf jaar oud en ik zou het mooi gevonden hebben als ze naast tientonner ook Sterkoe 2 zou kunnen worden’, vertelt Zijlmans. ‘Josje 393 kreeg weliswaar 85 punten voor algemeen voorkomen, maar haar uier was helaas niet goed genoeg voor de AB-score die nodig is voor het predicaat Sterkoe.’

‘De inspecteur herinnerde zich dat ik nog een beste oude Josje op stal had’, vervolgt de veehouder zijn verhaal. ‘Toen ik haar liet zien en vertelde dat ze de moeder was van de Goli, attendeerde hij me erop dat zij wel Sterkoe 3 zou kunnen worden. Dat kwam voor mij als een verrassing. Ik had er nooit bij stilgestaan dat ze al vijftien jaar oud was …’

Koppelkoe was alfavrouwtje

Het was niet dat de prestaties van Josje 334 onopgemerkt waren gebleven. ‘Als vaars en als tweedekalfskoe maakte ze, zonder op te vallen in de stal, al lijsten met lactatiewaardes van 120 en 116’, vertelt Zijlmans. ‘Daarna kalfde ze af van een tweeling en maakte ze een wat mindere lijst. Maar in haar vierde en vijfde lactatie produceerde ze ruim 14.000 kg melk in 305 dagen. Toen begon ze me pas echt op te vallen …’

De veehouder kan zich niet herinneren dat de Mr Burns-dochter ooit ziek is geweest. Wel dat ze lange tijd de onbetwiste baas – ‘het alfavrouwtje’ – in het koppel was en dat alle andere koeien uit respect voor haar een stap opzij deden. ‘Nog altijd is Josje 334 een echte koppelkoe, die niet graag apart loopt’, constateert Zijlmans. ‘Als ik haar in het strohok laat om haar te beschermen tegen een al te opdringerige tochtige koe, loeit ze alles bij elkaar’, vertelt hij.

Schijnwerpers op Josjes met hoge levensproducties

De allereerste driesterrenkoe van de familie Zijlmans werd geboren in Waspik, maakte daar haar eerste twee lactaties en verhuisde daarna met de veestapel mee naar de Flevopolder. Daar lopen nog een drachtige pink en twee melkgevende dochters van haar. Naast Josje 393 is dat Josje 335 (v. Churandy). Ook zij heeft al meer dan 100.000 kg melk geproduceerd. 

Van de 22 honderdtonners die de familie Zijlmans tot nu toe fokte, stammen er 12 uit de Josje-familie, net als drie van de vier tientonners. ‘Josje 9, een dochter van Bootmaker Bill, was in 1992 onze allereerste 100-tonner. Dat was destijds nog echt iets bijzonders. Ze werd zelfs gehuldigd door de burgemeester’, herinnert Zijlmans zich. 

Allerhoogste levensproductie van Nederland

De moeder van Josje 9, Josje 2, was nog een zuivere Fries-Hollandse koe en is de stammoeder van alle duurzame en hoogproductieve Josjes, waaronder Josje 94. De Sunny Boy-dochter richtte in 2011 al eens de schijnwerpers op de Josje-familie, toen ze als 16-jarige de koe werd met de allerhoogste levensproductie van Nederland. Ze zou uiteindelijk net geen 190.000 kg melk produceren.

Sterkoe 3 Josje 334 (v. Mr Burns)
Levensproductie: 4.561 dagen 143.340 kg melk 4,32% vet 3,61% eiwit
Exterieur: F 87 T 89 U 86 B 84 AV 86