Nederlands stikstofoverschot stijgt naar 80 miljoen kilo in 2026
Door afbouw van de derogatie en invoering van bufferstroken daalt de gebruiksruimte voor dierlijke mest in de komende vier jaar naar 313 miljoen kilo stikstof. Hierdoor neemt het overschot uit dierlijke mest toe tot 80 miljoen kilo stikstof.
Dit blijkt uit een analyse die het Nederlands Centrum voor Mestverwaarding (NCM) maakte in opdracht van de Producenten Organisatie Varkenshouderij.
Nog niet minder vee
Het NCM heeft de gebruiksruimte voor dierlijke mest voor dit jaar berekend op 374 miljoen kilo stikstof. Door de invoering van 3 meter brede bufferstroken langs waterlopen is de plaatsingsruimte gedaald met 16 miljoen kilo. Afbouw van de derogatie zorgt in 2023 voor 8 miljoen kilo minder plaatsingsruimte. Dit loopt op naar 55 miljoen kilo in 2026. Hiermee komt de totale plaatsingsruimte in dat jaar uit op 393 miljoen kilo stikstof. Het NCM verwacht op korte termijn nog geen vermindering van de mestproductie door een kleinere veestapel. Hierdoor stijgt het overschot uit dierlijke mest van 37 miljoen kg stikstof in 2023 naar 80 miljoen kg in 2026.
Mestexport en verwerking stagneert
Tegelijkertijd daalt de export en verwerking van dierlijke mest al jaren en zijn er volgens de NCM geen signalen dat deze trend op korte termijn anders wordt. Het centrum voor mestverwaarding schrijft dit toe aan de verplichte mestverwerking op export van fosfaat en het uitblijven van wetgeving voor de toepassing van stikstofconcentraat uit dierlijke mest als kunstmestvervanger. Het overschot op de mestmarkt loopt door deze ontwikkelingen verder op. In 2023 en 2024 wordt naar verwachting nog meer stikstof met dierlijke mest geëxporteerd dan nodig is. Er blijft dus nog stikstofgebruiksruimte over. Maar in 2025 en 2026 ontstaat er wel een overschot aan stikstof. Dit loopt op tot 27 miljoen kilo in 2026.
Nog minder plaatsingsruimte op langere termijn
Op de langere termijn zal de gebruiksruimte voor stikstof verder afnemen door de invoering van bemestingsvrije zones in beekdalen op zand. Ook de opkoop en extensivering van landbouwgrond zal leiden tot minder plaatsingsruimte. Tegelijkertijd zal de stikstofproductie vanaf 2026 naar verwachting dalen door een vermindering van het aantal dieren. Hoe groot deze daling wordt is op dit moment nog niet duidelijk.
Voor fosfaat verwacht de NCM de komende jaren geen overschot. Er wordt naar verwachting meer fosfaat geëxporteerd dan nodig is. Er blijft dus nog gebruiksruimte over.
