Adema ziet in Europa nul kans voor nieuwe derogatie
Nederlandse melkveehouders hoeven niet te rekenen op een nieuwe of aangepaste derogatie, ook niet als deze zich zou beperken tot grasland en tot grondgebonden bedrijven.
Dat schrijft demissionair minister Adema in antwoord op Kamervragen.
Plaatsingsruimte neemt met 65 miljoen kg af
‘Ik wil de sector geen valse hoop bieden’, geeft Adema aan. ‘Hoewel ik de teleurstelling en het onbegrip van de agrarische sector over het verlies van derogatie begrijp, heeft de Europese Commissie mij duidelijk aangegeven geen enkele ruimte te zien voor een nieuwe, beperkte (grasland)derogatie, omdat er in Nederland geen verbetering is te zien in waterkwaliteit.’
Het wegvallen van derogatie zorgt ervoor dat de plaatsingsruimte voor stikstof uit dierlijke mest fors afneemt. Naar schatting is er in 2026 voor 65 kg miljoen stikstof minder plaats, waarvan 53 miljoen kg door de afbouw van de derogatie en 12 miljoen vanwege de invoering van bufferstroken.
Afroming omhoog en lager ruw eiwit
Het kabinet doet verschillende voorstellen om te voorkomen dat het mestproductieplafond wordt overschreden. Zo wil het op korte termijn het afromingspercentage bij overdracht van fosfaatrechten buiten familieverband van 10 naar 30 procent brengen. Ook wil Adema inzetten op het verlagen van het ruweiwitgehalte in het rantsoen, met als streven een sectorgemiddelde van 160 gram per kilo droge stof in 2025.
Het kabinet stelt daarnaast een nieuwe stoppersregeling voor. De productierechten van deze stoppers worden doorgehaald. ‘Dat leidt tot een permanente en onomkeerbare krimp van de veestapel, die ook bijdraagt aan structurele verlaging van de druk op de mestmarkt en ruimte biedt aan de blijvers, vooral de jonge boeren. Daarnaast kan de verlaging van de stikstofdeken meer ruimte bieden om PAS-melders te legaliseren.’
Op korte termijn geen generieke korting
Met deze maatregelen wil Adema voorkomen dat er op korte termijn een generieke korting op productierechten nodig is. ‘Mocht begin 2026 blijken dat de mestproductie door de beëindigingsregelingen, het voerspoor en de (verhoogde) afroming bij overdracht onvoldoende is om onder het mestproductieplafond van 2025 te komen, kan een generieke korting vanwege overschrijding van het mestproductieplafond nodig zijn’, zo waarschuwt Adema alvast.
Naar 0,35 ha grasland per gve
Om de waterkwaliteit blijvend te verbeteren zet Adema daarnaast ook in op een graslandnorm. Al eerder kondigde hij een graslandnorm aan van 0,35 ha per gve in 2032. De minister voegt daar nu twee peildata aan toe: 0,2 hectare grasland per gve per 1 januari 2028 en 0,25 ha grasland per gve per 1 januari 2030.
