Leveringsprobleem kunstmest dreigt bij vroeg voorjaar

Fabrikant Yara waarschuwt voor problemen met de levering van kunstmest als de relatief warme winter aanhoudt.

De problemen worden veroorzaakt door een gebrek aan transportcapaciteit in combinatie met het feit dat veel boeren de aankoop van kunstmest zo lang mogelijk uitstellen omdat ze een prijsdaling verwachten.

Speculeren op prijsdaling

‘In de kunstmesthandel komen op dit moment een aantal ontwikkelingen samen’, schetst Theo Courtz, graslandspecialist bij Yara Benelux, de situatie. ‘De gasprijs is de laatste weken snel gedaald en daardoor ook de prijs van kunstmest. Veel boeren verwachten dat de prijs nog verder zal dalen en zijn daarom terughoudend met inkopen van kunstmest. Maar als het relatief zachte winterweer aanhoudt, koersen we af op een vroeg voorjaar en zal binnen enkele weken de behoefte aan kunstmest snel stijgen’, voorziet hij.

Transportcapaciteit beperkt

‘Bij een piek in de vraag naar kunstmest zal door een gebrek aan transportcapaciteit niet overal tijdig geleverd kunnen worden’, waarschuwt Courtz. ‘En dat geldt niet alleen voor Yara, maar ook voor andere leveranciers. In de coronajaren zijn veel kleinere transportbedrijven – die veelal het transport van de tussenhandel naar de boer verzorgen – gestopt of overgenomen door grotere bedrijven. Daarnaast wordt de vergrijzing onder chauffeurs niet gecompenseerd door jongeren en chauffeurs uit Oekraïne zijn door de oorlog ook niet beschikbaar. Daarbij worden veel schepen op dit moment ingezet voor het transport van bijvoorbeeld bruinkool voor energiecentrales.’

Minder kunstmest in opslagen

Volgens Courtz is er – ondanks de hoge gasprijs – wel voldoende kunstmest geproduceerd om aan de vraag te voldoen. Wel proberen ook tussenhandelaren hun prijsrisico’s te beperken. ‘In het verleden varieerden de kunstmestprijzen met maximaal enkele euro’s per ton. Het prijsrisico was daardoor relatief beperkt voor tussenhandelaren die hun opslag ruim voor het uitrijseizoen lieten vullen. Nu schommelen de prijzen met tientallen euro’s per ton. Handelaren hebben daarom hun opslagen nog niet maximaal gevuld, omdat ook zij er rekening mee houden dat de prijs nog wat zal gaan dalen.’

Advies: spreid risico

Hoe de kunstmestprijs zich de komende weken zal ontwikkelen, laat zich volgens Courtz onmogelijk voorspellen. ‘De gasprijs laat nu een gunstige ontwikkeling zien, maar als we nog een flinke vorstperiode krijgen kan die ook zomaar weer omhoog schieten.’ Om het prijsrisico te spreiden adviseert hij boeren om ook de aankoop van kunstmest te spreiden. En om verzekerd te zijn van voldoende meststoffen voor het voorjaar raadt hij aan om nu zo snel mogelijk te bestellen.