Gedeputeerde Harold Zoet: ‘Inzetten op innovatie om mestprobleem aan te pakken’

Er is geen gemakkelijke oplossing voor de stikstof- en mestproblematiek. Maar innovatie zal wel een belangrijke bijdrage kunnen leveren. 

Dat stelde Harold Zoet, gedeputeerde van de provincie Gelderland tijdens een studiedag over mestverwaarding in Lochem. De studiedag werd georganiseerd door ForFarmers. ‘We moeten volop inzetten op innovatie. Via mestvergisting en de productie van kunstmestvervangers kan de veehouderijsector dierlijke mest beter benutten. En daardoor hoeft ook minder kunstmest te worden aangekocht. Ik heb gemerkt dat de veehouderijsector daarvoor al een stuk verder is dan de politiek.’ Zoet doelde hierbij op de vergunningverlening die regelmatig initiatieven voor lokale mestverwerking in de weg zitten.

Een derde van de boeren stopt binnen 10 jaar tot 15 jaar

Voor de korte termijn zal mestverwerking nauwelijks een bijdrage leveren aan het verkleinen van het mestoverschot, realiseerde Zoet zich. Hij meldde dat een gemiddeld melkveebedrijf dit jaar geconfronteerd zal worden met 30.000 tot 40.000 euro aan extra mestafzetkosten. ‘De provincie wordt dagelijks gebeld door boeren die willen stoppen en hun bedrijf aanbieden’, zo vertelt Zoet. ‘Als er binnen nu en 10 tot 15 jaar eenderde tot de helft van de boeren stopt, dan krijg je een andere dynamiek. Dan komt er grond vrij, de veestapel krimpt. We moeten zorgen dat de boeren die willen stoppen daarvoor een goede vergoeding krijgen. Maar we moeten vooral zorgen dat de boeren die door willen weer kunnen ondernemen en perspectief krijgen', benadrukte hij.

Afromen emissieruimte

De studiedag vond plaats op het melkveebedrijf van de familie Dinkelman in Lochem omdat daar sinds dit voorjaar een mestvergister draait. De mest van de ruim 200 melkkoeien wordt dagvers vergist en zal daarna worden gestript met behulp van de warmte afkomstig van vergister. In de stal kan de ammoniakconcentratie continue gemeten worden om daadwerkelijk te kijken of er aan de reductiedoelstellingen wordt voldaan. Een mooi voorbeeld van innovatie, vond Zoet. ‘Als de reductiedoelstelling in emissies wordt bereikt en dat ook geborgd kan worden, geeft dat weer ruimte om het bedrijf verder te ontwikkelen. Maar de emissieruimte die dan ontstaat, moeten we ook inzetten voor de natuur. We staan immers voor een opdracht om ook de natuur vooruit te helpen. Je kan niet alle emissieruimte teruggeven aan ondernemer, er zal een bepaalde marge afgeroomd moeten worden.’

Geen transitie, maar doorontwikkeling

Zoet is namens de BBB inmiddels een jaar gedeputeerde voor landbouw, natuur, stikstof en landelijk gebied voor de provincie Gelderland. ‘Een mooie uitdaging’, zo vat Zoet samen. ‘De landbouw is volop in beweging. Ik weiger het woord transitie te noemen, het is een doorontwikkeling. Ik kom veel ondernemers tegen die vol goede ideeën zitten. We moeten veel meer samenwerken. De politiek is op verschillende niveau’s afgelopen jaren vooral met elkaar aan het vechten geweest. We hebben nu een landbouwminister met kennis van zaken, die ook wil werken aan werkbare oplossingen. Ik heb daar alle vertrouwen in.’ 

Te veel versnippering in belangenbehartiging

Een kritische noot voor de landbouwsector heeft Zoet, zelf voormalig LTO Noord -bestuurder,  als afsluiting. ‘De belangenbehartiging is veel te veel versnipperd. Ik praat met iedereen, maar omdat er zo veel partijen zijn, maak je jezelf als sector niet sterker. Op dat punt zouden de landbouworganisaties eens kritisch naar zichzelf moeten kijken.’