Politiek

Emoties op LTO Boerencongres: regelgeving maakt boeren kapot

Een volle zaal in Nijkerk tijdens het Boerencongres (foto: LTO Nederland)
Een volle zaal in Nijkerk tijdens het Boerencongres (foto: LTO Nederland)

Onwerkbare Europese regelgeving aanpassen, zorgen voor een landbouwvisie met een goed verdienvermogen en het Nationaal Programma Landelijk Gebied terugsturen naar de tekentafel. 

Het zijn een aantal standpunten die LTO Nederland aan het begin van de bijeenkomst Boerencongres 2024 aanbood aan landbouwwoordvoerders van de Tweede Kamer. 

Geen eisen, maar hulpvragen

Een manifest met vijf eisen noemde LTO het, ingebracht door de leden, die tijdens recente ledenbijeenkomsten hun zorgen over de landbouwsector deelden. ‘Ik zou het geen eisen noemen, maar hulpvragen’, reageerde Eline Vedder namens het CDA. ‘Terechte hulpvragen. Wat ik zie is dat de sector slagkracht mist, ze is geen partner meer in gesprekken met het Rijk en de retail. Die slagkracht is eruit gesloopt door onder meer het opheffen van de productschappen en de landbouwvoorlichting. De sector zou zich meer moeten verenigen’, zo hield ze de 800 aanwezige boeren in Nijkerk voor.

Waar is het verdienmodel?

Het manifest van LTO kon zo opgenomen worden in het partijprogramma van de BBB, stelde Caroline van der Plas. ‘Ik maak me zorgen over al die boeren die willen stoppen. Er is geen nationale veiligheid zonder voedselzekerheid en wie gaat al dat landschapsbeheer doen?’ Harm Holman van NSC sprak over het missen van het verdienmodel bij de diverse plannen die over de sector worden uitgestort. ‘Het besef binnen de Landbouwcommissie van de Tweede Kamer dat er nu echt wat moet gebeuren, dat ervaar ik gelukkig wel. We moeten de problemen die er zijn erkennen en aan de slag.’

Onbegrepen stemgedrag PVV

Veehouders uit de zaal mochten hun zorgen uiten richting de volksvertegenwoordigers. Het waren dikwijls emotionele vragen, vaak vanuit persoonlijke ervaringen. ‘Regelgeving maakt boeren kapot. Er is zo veel emotie aan de keukentafel. Daar moeten jullie je zorgen om maken' zo klonk het. Zo kwamen er vragen over de aanstaande wetgeving over dierwaardige veehouderij, over waterkwaliteit en vooral ook over derogatie. 

De Kamerleden hoefden vaak alleen maar te luisteren. PVV-kamerlid Jeanet Nijhof werd niet begrepen toen ze werd aangesproken op het stemgedrag van haar partij over de Wet dierwaardige veehouderij. Haar antwoord – ‘Ik vind dat boeren hun dieren moeten kunnen houden zoals zij dat willen’ – druiste immers in tegen het standpunt van de PVV om voor de nieuwe, ingrijpende wetgeving te stemmen.

Geen terugkeer van derogatie

Pieter Grinwis van de ChristenUnie prikte de hoop lek dat derogatie toch niet zou worden afgeschaft. ‘Ik hoor de noodkreten, wij zijn uw hoop. Maar ik verwacht niet dat derogatie terugkomt. Wel komen er nieuwe Europese verkiezingen aan. Die zijn heel belangrijk, zeker ook omdat de onderhandelingen over de nieuwe kaderrichtlijn waterkwaliteit nog moeten beginnen.’

De Kamerleden konden relatief eenvoudig de emotionele oproepen ontwijken, maar ze waren wel degelijk binnengekomen. Bij melkveehouder Eline Vedder bijvoorbeeld, die het vertaalde naar haar thuissituatie. ‘Ik vraag me af of wij over twee jaar nog wel boer zijn. Het is voor ons lastig om vol te houden’, zo stelde ze. ‘Rechtvaardigheid is voor mij het sleutelwoord in Den Haag. Ik vind het soms moeilijk in Den Haag. Ik zie lelijke dingen, al zie ik gelukkig ook sprankjes hoop, lichtpuntjes. Maar om dingen voor elkaar te krijgen zullen de politiek en de sector wel elkaar moeten opzoeken. We moeten het echt samen doen.’