Gezondheid

Computer herkent zieke koe aan foto van kop

De computer werd getraind om zeven kenmerken van de kop, zoals kwijl en neusuitvloeiing, te herkennen en scoren
De computer werd getraind om aan de kop zeven verschijnselen, zoals kwijl en neusuitvloeiing, te herkennen en scoren

Zieke koeien opsporen met behulp van een computer en op basis van een foto van de koeienkop is mogelijk.

Dat lieten Ronald Petie, onderzoeker bij Wageningen Bioveterinary Research (WBVR), en studenten van de hogescholen HAS en Avans in Den Bosch met hun onderzoek zien. Ze trainden een computer, zodat deze symptomen van mond-en-klauwzeer bij koeien herkende.

Foto’s van koeienkoppen scoren

Van vaarzen uit een proef van WBVR naar de effectiviteit van vaccins tegen mond-en-klauwzeer, werden voor en tijdens de infectie meerdere foto’s van hun kop gemaakt. Deze foto’s scoorden de studenten op zeven verschijnselen aan de kop, zoals tranende ogen, snot, huidafwijkingen en de stand van oren. De computer werd vervolgens door hen getraind om deze verschijnseln uit een foto te herkennen en hier een score aan toe te kennen. De scores van deze zeven verschijnselen zorgden voor de uitkomst ‘ziek’ of ‘niet ziek’.

Veranderingen in ziekteverschijnselen herkend

De computer herkende 94 van de 100 zieke koeien. Ook bijna 95 procent van de gezonde koeien werd er door de computer uitgehaald. Dat is volgens Petie voor het volgen van trends voldoende. ‘Je mist weliswaar een deel van de gevallen, maar veranderingen in ziekteverschijnselen meet je wel. Voor een early-warningsysteem in onze proeven is dat bruikbaar.’

De eerste toepassing ligt volgens Petie dan ook bij dieronderzoeken. ‘Met zo’n systeem kan je dieren 24 uur per dag monitoren, waardoor het ziekteverloop nauwkeuriger wordt gemeten. Door nauwkeurigere metingen zijn er minder dieren nodig om de proeven uit te voeren’, legt hij uit.

In de kinderschoenen

Petie stelt dat het scoringssysteem nog in de ontwikkelfase zit. Zo zijn er nog een hoop aanvullingen mogelijk. Er kunnen bijvoorbeeld meer kenmerken worden toegevoegd die wijzen op gezondheidsproblemen. Ook kan de computer worden getraind om verschillende ziekten te herkennen. Het beoordelen van foto’s van andere koeienrassen en leeftijden en het scoren van video’s zijn eveneens mogelijke aanvullingen.

‘Het systeem is opgezet met het idee om in de toekomst meerdere ziektebeelden te herkennen, zoals ibk en ibr’, legt hij uit. Het echt identificeren van een specifieke ziekte zal volgens hem niet snel mogelijk zijn, maar het herkennen van een bepaalde klasse, zoals een luchtweginfectie, wel. Voordat het systeem op de boerderij toegepast kan worden, moeten er volgens Petie eerst nog meer testen in verschillende laboratoriumopstellingen en op het boerenerf worden gedaan. ‘Op basis van die testen kunnen we het systeem aanpassen naar een praktisch functionerend hulpmiddel’, aldus Petie.