Fokkerij

Ruim 30.000 euro om populatie zeldzame heidekoe te versterken

Dankzij de financiering zijn er inmiddels haarmonsters van 100 heidekoeien van negen verschillende kuddes verzameld en kan een duurzaam fokprogramma worden opgezet
Dankzij de financiering zijn er inmiddels haarmonsters van 100 heidekoeien van negen verschillende kuddes verzameld en kan een duurzaam fokprogramma worden opgezet

Om de populatie heidekoeien in Nederland te versterken, maakt het Dinamo Fonds – dat zich inzet voor herstel van de biodiversiteit en het cultuurlandschap – 33.500 euro vrij. Het geld is bedoeld om een fokprogramma voor de heidekoe op te zetten en om welzijns- en beheerkosten op te vangen.

Eind jaren ‘30 stierf de Nederlandse heidekoe uit. In 2006 bracht Geldersch Landschap & Kasteelen met een genetisch verwant heidekoeienras uit Jutland de heidekoe terug in Nederland. Het ras is schraal en winterhard, waardoor het een goede natuurgrazer is. Bovendien kunnen heidekoeien goed ingezet worden voor de bestrijding van grassen en jonge aanwas van bomen en struiken in natuur- en heidegebieden. Verdeeld over tien tot vijftien kuddes leven er in Nederland zo’n 150 heidekoeien, waaronder rond de 100 geregistreerde vrouwelijke fokdieren. 

Duurzaam fokprogramma opzetten

Met dit kleine aantal dieren is het lastig om de heidekoe als ‘eigen’ populatie te onderhouden. Van het totaalbedrag wordt daarom 10.000 euro toegekend voor onderzoek naar de Nederlandse populatie heidekoeien. Het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) onderzoekt sinds 2021 al de afstamming en de diversiteit in genetica binnen twee Nederlandse kuddes van het ras door middel van haarmonsters. Dit onderzoek is dankzij deze financiering uitgebreid tot haarmonsters van 100 dieren van negen kuddes, waarmee er genoeg informatie is om in samenwerking met Wageningen Livestock Research (WLR) een duurzaam fokprogramma op te zetten. 

‘Door de hoge verwantschappen tussen de dieren is DNA-informatie essentieel om de genetische diversiteit goed in kaart te brengen en te gebruiken bij het opzetten van een fokprogramma’, vertelt onderzoeker Mira Schoon in een persbericht. 

Vervanger van Schotse hooglander en galloway rund

De rest van het bedrag wordt gebruikt voor welzijns- en beheerkosten, zoals voor de dierenarts, inentingen en voer, van kuddes van vijf beheerders. ‘Met het selecteren van deze projecten wordt de populatie heidekoeien als bijzonder ras versterkt en de inzet van de heidekoe in ons cultuurlandschap gestimuleerd. Hiermee kan deze historische natuurgrazer de plaats innemen van de Schotse hooglander of het galloway rund’, vertelt Henk Atze Dijkstra, directeur van het Dinamo Fonds in een persbericht.