60 dagen langer leven en 235 kg extra melk door heterosis

Koeien uit een eerste kruising van twee rassen leven gemiddeld 60 dagen langer dan op basis van de erfelijke aanleg van de ouders verwacht mag worden. Ook produceren ze gemiddeld 235 kg extra melk en hebben ze een bijna 3 dagen kortere tussenkalftijd en ruim een halve procent minder subklinische mastitis.

Dit komt naar voren uit nieuwe berekeningen van de Animal Evaluation Unit (AEU) van Coöperatie CRV van de effecten van heterosis.

Beter dan ouders

Heterosis treedt op als dieren van verschillende rassen worden gepaard. Nakomelingen uit een kruising presteren op veel kenmerken beter dan op basis van de gemiddelde genetische aanleg van de ouders verwacht mag worden. Dit verschil wordt het heterosiseffect genoemd. De afdeling AEU van Coöperatie CRV heeft voor een groot aantal kenmerken op basis van de prestaties van grote aantallen kruislingen de effecten van heterosis berekend.

Meer rassen, meer heterosis

Het maximale heterosiseffect wordt bereikt bij de eerste kruising van twee rassen. Als deze kruising met een derde ras wordt gepaard, wordt opnieuw 100 procent heterosis gerealiseerd. Maar als de kruising weer met een van de twee uitgangsrassen wordt gepaard, is het heterosiseffect bij de nakomeling nog maar 50 procent. Zo kan voor verschillende kruisingsstrategieën het percentage heterosis worden berekend dat na vijf generaties gerealiseerd wordt en daarna ongeveer stabiel blijft. Voor een tweewegkruising is dit 69 procent, voor een driewegkruising 88 procent en voor een vierwegkruising 94 procent.

Extra levensduur in driewegkruising 56 dagen

Het volledige heterosiseffect voor productie is door AEU berekend op 235 kg melk, ruim 20 kg vet en eiwit en 64 euro Inet per lactatie. Dit betekent dat bij een tweewegkruising gemiddeld 162 kg extra melk, 14 kg extra vet en eiwit en ruim 44 euro extra Inet per koe per lactatie mag worden verwacht. Voor een driewegkruising is dat 207 kg extra melk, bijna 18 kg extra vet en eiwit en 56 euro Inet en voor een vierwegkruising 221 kg melk, 19 kg vet en eiwit en 60 euro Inet. Voor levensduur is het heterosiseffect voor de drie kruisingsstrategieën respectievelijk 41, 53 en 56 dagen.

Min 2,5 dagen tussenkalftijd voor driewegkruising

Heterosis is ook duidelijk zichtbaar in vruchtbaarheids- en gezondheidskenmerken. Zo mag uit een driewegkruising door heterosis een extra plus van ruim een procent op het non-returnpercentage na 56 dagen en een 2,5 dagen kortere tussenkalftijd worden verwacht. Het heterosiseffect op het percentage subklinische mastitis is een half procent.

Het volledige overzicht van de berekende effecten van heterosis is te downloaden van de website van Coöperatie CRV.