Tip van de Weideman: Kruiden en klavers maken steeds vaker het verschil

Als het erg droog wordt, zoals afgelopen weken, is vooral op zandgronden te zien dat het gras snel verdroogt, terwijl kruiden en klavers langer fris blijven.

Dat komt door uitgebreide wortelstelsels en bij sommige soorten penwortels, waarmee ze samen meer vocht uit de grond halen en het bodemleven aan het werk zetten. Klavers binden stikstof uit de lucht en de koeien vinden ze erg smakelijk. Kruiden leveren hoge mineralengehaltes en gezonde inhoudsstoffen.

Probeer een kruidenmengel eens uit

In goede jaren met voldoende vocht leveren graszodes met grassen als Engels raaigras de hoogste opbrengsten. Maar met de droge jaren die we nu regelmatig meemaken is het denkbaar dat mengsels met klavers en kruiden over een reeks van jaren een beter gemiddelde scoren, omdat ze in droge tijden minder onderuitgaan.

Mocht je komende maanden nog percelen gaan inzaaien of vernieuwen, dan kun je overwegen om op een of meer percelen een kruidenrijk mengsel uit te proberen. Overweeg op zijn minst (als de grond geschikt is) om klaver bij te zaaien. Inzaai van een mengsel met kruiden en vlinderbloemigen pakt vaak het beste uit op een stikstofarmere stoppel, bijvoorbeeld na mais of aardappels. De kruiden hebben dan na opkomst minder last van de hevige concurrentie van de grassen in het mengsel (die gedijen goed op mineralisatie van oude graszode) en kunnen zich beter vestigen.

Bemestingsruimte in stand houden

In veel gebieden is het ook mogelijk om kruidenrijke randen van vier à vijf meter aan te leggen met een vergoeding uit Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer, het ANLb. Die randen worden dan niet bemest en pas 15 juni gemaaid, maar je kunt ze wel meenemen in de beweiding en de bemestingsruime blijft in stand. Die randen leveren een mooie bijdrage aan biodiversiteit, omdat er veel insecten in zitten, waar vogels van profiteren.

We weten nog lang niet alles over het aanleggen en het juiste beheer van kruidenrijk grasland. Mijn idee is dat het op zandgronden in elk geval kansrijk is en dat in droge jaren de voordelen het grootst zijn. Uit onderzoek komt jaarlijks weer wat nieuwe kennis naar voren, maar ga er vooral ook wat praktijkervaring mee opdoen.